Zuid-Amerika dag tot dag

 

---

Deze vakantie begint op vrijdag, als we na het eten naar ons hotel bij Schiphol rijden. We slapen in Aalsmeer, ons hotel blijkt aan een parkeerplein te liggen. We kunnen voor de deur parkeren. Op de deur van het hotel hangt een briefje, dat we even moeten bellen om in te checken. Doen we. Telefonisch krijg ik de code van de sleutelkluis, die naast de deur hangt. Onze kamer is op de eerste verdieping, helaas geen lift. Het is koud vandaag, rond het vriespunt. De kamer is dat ook. We gooien de verwarming open, maar die trekt het niet om heel de kamer warm te krijgen. Als we onze spullen naar boven hebben gesjouwd, kijken we de rest van de WK-wedstrijd Nederland – Argentinië. Die verliezen we op strafschoppen. Nou, dan gaan we maar slapen, als er toch niets te vieren valt.

We hebben de wekker op zeven uur gezet, zodat we om acht uur in de auto zitten. We hebben een parkeerplaats geboekt in een Q-park in Amstelveen. Dat is fijn, dan staat hij overdekt, mocht het gaan sneeuwen of vriezen tijdens onze afwezigheid. Vanaf de parking is het 500 meter lopen naar de bushalte. We kunnen gratis met lijn 300 mee, die rijdt in ongeveer een kwartier naar Schiphol. We scannen daarvoor de ontvangen QR-code en kunnen dan mee. Eenmaal op Schiphol kunnen we meteen inchecken voor onze vlucht. Van de gevreesde drukte die het hele jaar al Schiphol en andere vliegvelden teistert, is nog weinig te merken, gelukkig. We zitten natuurlijk ook ruim voor de kerstvakantie, dat scheelt wellicht.

Bij het inchecken blijkt dat we voor Chili toch een online formulier hadden moeten invoeren, de “Declaración Jurada Digital” van de SAG, de landbouw- en veeteeltclub van Chili. Die willen weten wat je in je bagage hebt. Beetje jammer dat dit niet op de website van Chili stond, waar ik steeds de regels voor binnenkomst heb gecheckt. Gelukkig kunnen we het nu alsnog invullen. We mogen even aan de zijkant staan en als we klaar zijn met de vragenlijst, weer verder gaan met inchecken. Om Chili in te mogen, moet je volledig gevaccineerd zijn of een negatieve PCR-test hebben. Wij laten onze vaccinatiebewijzen zien. We krijgen meteen alle boardingpassen, voor alle vluchten. De koffers zijn doorgelabeld naar onze eindbestemming Santiago, Chili. Daar hebben we geen omkijken meer naar.

We gaan door de controle. Daar is het ook niet overdreven druk, we zijn best snel aan de beurt. Dankzij de nieuwste scans hoef je hier niet meer je elektronica en vloeistoffen uit je tas te halen. Wel moeten de schoenen uit en de riem af. Andy’s tas wordt nog even extra bekeken, dankzij de insulinepennen die erin zitten. Maar dat is in orde, we kunnen naar de gate. We wachten even op het boarden. Het is een volle vlucht, dus er zit nog iemand naast ons in de rij van drie. De vlucht duurt acht uur en we slaan ons erdoorheen met film kijken, beetje lezen en beetje slapen. We krijgen twee keer eten, een keer een warme hap en een keer een snackbroodje. Al met al een prima vlucht.

We komen om een uur of twee ’s middags aan in Toronto, Canada. Dat is in Toronto-tijd, zes uur later dan in Nederland. We moeten door de douane en dat kan met de selfservice bij kiosken. Thuis hadden we al het toeristenvisum voor Canada, de ETA, geregeld. Als ook de kiosk het goed vindt dat we het land ingaan, lopen we naar Arrivals. We hebben hier een lange overstap, we vliegen pas om tien uur vanavond verder. Om nou een uur of acht op het vliegveld te blijven hangen… We gaan lekker de stad in! Nou ja, lekker: het is hier behoorlijk koud, aangezien het hier winter is. We hebben daarom warme spullen meegenomen in de handbagage: truien, sjaals en handschoenen.

Nu hebben we ook onze rugzakken als handbagage en we hebben weinig zin die mee te jouwen door de stad. Zo licht zijn ze niet. Gelukkig is op het vliegveld een bagageopslag. Kost een godsvermogen, maar dan ben je wel van je zooi af, tijdelijk. We betalen 20 CAD per tas, 40 dollar voor twee tassen. Omgerekend is dat ruim 32 euro. Best duur inderdaad. De warme kleding trekken we natuurlijk aan en dan kunnen we warm gekleed en licht bepakt naar hartje Toronto.

Daarvoor is er een speciale treinverbinding, de UP Express trein. Die rijdt op en neer tussen vliegveld en de stad, met als eindbestemming Union Station. Voor mensen met een lange layover, zoals wij, is er een speciaal tarief. Je betaalt 12,35 CAD/ €8,50 per persoon en dan kun je binnen zeven uur op en neer reizen. We volgen de bordjes naar het perron. Daar zijn kiosken waar je de treinkaartjes kunt kopen. De trein is ingesteld op reizigers met koffers, je kunt er makkelijk je bagage kwijt. De rit duur ongeveer een half uur, dan staan we op Union Station, downtown Toronto. En daar is het koud! Het is min drie, maar voelt als min zes of zo. We lopen naar de waterkant. Het idee was een ferry naar de overkant te nemen, naar Toronto Island. Vanaf daar heb je fantastisch uitzicht op de skyline van Toronto. In de zomer gaan er drie verschillende, nu in de winter eentje. En die zien we niet. Het is ook veel te koud en het waait ook veel te hard om het water op te gaan.

We bewonderen de CN Tower wel vanaf hier en lopen dan terug, naar het Nathan Philips Square. Daar is het gezellig, er is een schaatsbaan op het plein. Eromheen natuurlijk de bijpassende vreetstalletjes. We blijven een tijdje kijken en lopen dan terug naar Union Station. Het is inmiddels donker geworden en het is nog steeds erg koud. Tijd om terug te gaan naar het vliegveld. Om een uur of zeven zijn we daar terug. Op de terugweg komen er trouwens controleurs aan boord; geen kans op zwartrijden. We halen onze gestalde bagage op, doen wat van de warme kleding uit en gaan op zoek naar onze vlucht naar Bogotá, Colombia. Die vertrekt om 22 uur, maar heeft iets vertraging. Geeft niet, dan wachten we even. De vlucht duurt zes uur en zit ook weer bomvol. Dit is een 2-4-2 vliegtuig en wij zitten op een 2-rij. Ook deze vlucht is best okay, weer met films, slapen en eten: we krijgen een warme maaltijd.

Om vier uur ’s nachts, op zondagochtend, landen we in Bogotá. Hier kunnen we zonder gedoe overstappen, we hoeven niet door de douane of zo. We zoeken onze volgende gate op. Ik pak de boardingpassen voor deze vlucht en zie dan dat we op verschillende rijen zitten. Dat is niet gezellig. Zodra het personeel bij de gate is, ga ik vragen of ze ons naast elkaar kunnen zetten. Dat kan. We wachten even en krijgen dan nieuwe boardingpassen. De vlucht vertrekt om 7 uur Colombia-tijd en duurt weer zes uur. En hij zit net als de vorige vluchten, helemaal vol. Het is weer een 3-3-3 vliegtuig, we hebben een buurman. Deze keer is het zuinige zooi aan boord. Geen inflight entertainment en eten en drinken is er alleen tegen betaling. Dat hadden ze ook wel van tevoren mogen zeggen, dan hadden we op het vliegveld wat gekocht. Of een betaalpas bij de hand gehouden. We hebben geen zin die te zoeken. Gelukkig hebben we nog water van de vorige vlucht.

Om ongeveer half drie ’s middags landen we dan eindelijk in Santiago, Chili. Het is zondag en het is hier 4 uur vroeger dan in Nederland. We zijn bijna 2 volle dagen onderweg geweest, geteld vanaf dat we van huis in Kaatsheuvel vertrokken. We zijn dan ook aan de andere kant van de wereld beland. Waar het nu zomer is: het is iets van 35 graden buiten! Hier moeten we wel door de douane. Terwijl we die kant op lopen, zien we iedereen op hun telefoon de SAG invullen. Dat hadden wij gelukkig al bij vertrek in Amsterdam gedaan en daar zijn we nu blij om. Wij kunnen zo doorlopen naar de douane. De rij daarvoor is behoorlijk lang. We zijn een uur bezig om uiteindelijk een stempel in onze paspoorten te krijgen. Land #76: check! Oh, en een nieuw continent, Zuid-Amerika. Als we dan eindelijk door de douane zijn, kunnen we onze koffers van de bagageband plukken. Die komen net langs, dus dat is fijn.

Dan naar de uitgang. Een van de koffers is gelabeld voor extra controle. Al onze bagage moet nog een keer naar de scan. Waar we vandaan komen? Nederland. Oh prima. De bagage is in orde, we kunnen naar buiten. Daar zoek maar zie ik niet iemand met mijn naam op een bordje. Hmm. Ik controleer mijn telefoon: ah, een berichtje van onze taxichauffeur. Ik maak een selfie van ons, zodat hij ons kan vinden in de aankomsthal. Dat blijkt handig, hij vindt ons al snel. We worden naar de auto gebracht. Het is een stille rit, want de chauffeur spreekt geen Engels en ik ben te moe om een gesprek in het Spaans te kunnen voeren. Bij aankomst in het hotel check ik of we geld kunnen lenen voor een fooi – we hebben nog geen geld kunnen pinnen. Dat doen ze helaas niet, we moeten de chauffeur zonder fooi wegsturen. Sorry!

Goed, we gaan eerst eens even douchen en tanden poetsen. Na twee dagen reizen is dat zeer welkom. Je wordt er weer helemaal mens van. We lummelen wat aan en gaan dan naar buiten, op zoek naar avondeten. Er is vlakbij een groot winkelcentrum met een foodcourt. Wendy’s it is. Een lekker ijsje na en wij zijn tevreden. We gaan terug naar het hotel, waar we al snel lekker gaan slapen. Dat hebben we wel verdiend, vinden we!

---

Vandaag vliegen we verder, naar Paaseiland. We vliegen pas om 18.30, maar volgens de luchtvaartmaatschappij moeten we al om 14.30 op het vliegveld zijn. We bestellen een taxi om ons om 13.30 uur op te halen. Kunnen we in de ochtend rustig aan doen. Ontbijt is inclusief, rond half tien schuiven we aan. Er is genoeg keuze voor een prima ontbijt. Dan organiseer ik de koffers zo, dat we een grote kunnen achterlaten in het hotel. Die kan hier gratis tot vrijdag blijven staan, als we weer terugkomen van Paaseiland. Scheelt ons een koffer meesjouwen. De rest van de bagage stallen we ook zolang in het hotel, zodat we nog even de stad in kunnen.

We wandelen eerst naar de Universiteit, USACH, en steken dan over naar het busstation. We gaan namelijk zaterdag met de bus verder, we kijken vast even hoe het eraan toegaat. De andere kant op is het centrale treinstation. We wandelen er op ons gemak naartoe. We worden onderweg een paar keer gewaarschuwd goed op onze spullen te passen. Het schijnt hier nogal crimineel te zijn. We vallen natuurlijk ook wel wat op, ik met mijn grote camera en Andy met zijn rugzak. Typische toeristen. Toch voelen we ons niet onveilig of zo. Maar we zullen wat beter opletten, vooruit.

Langs de weg naar het station zijn allemaal kraampjes langs de kant, met allerlei koopwaar. Geen opdringerigheid, eerder gezelligheid.Als we ook het station hebben bewonderd, draaien we om en wandelen langs de overkant terug naar het hotel. We stoppen nog even bij buurman Subway, om twee broodjes te kopen. Je weet maar nooit of we tijdens de vlucht iets krijgen. Het is bijna half twee als we terug zijn in het hotel. We pakken de bagage en dan is de taxi er ook al, netjes op tijd.

We betalen de taxi in het hotel, geen idee waarom. Dat moet cash en kost 20.000 pesos. Daarvoor hadden we eerder vandaag in een mall geld gepind. Goed, naar het vliegveld. In de mail van vliegmaatschappij Latam staat dat we vanaf Terminal 2 vertrekken. Die is voor internationale vluchten. Dat is wel een beetje gek, want Paaseiland hoort bij Chili, dus zou het een binnenlandse vlucht moeten zijn. Het blijkt ook gek, want we moeten inderdaad naar de andere terminal aan de overkant. Dat is gelukkig niet ver, we wandelen er naartoe.

In Terminal 1 is het een beetje zoeken waar we moeten zijn. We vinden uiteindelijk een balie waar we ons moeten melden voor een soort gezondheids- en papierencheck. Paaseiland is nog niet zo lang weer open voor toeristen. Ze hebben heel weinig besmettingen gehad en willen dat graag zo houden. De gezondheidszorg op het eiland is niet ingesteld op een pandemie. Aangezien het vijf uur vliegen is naar het vaste land, zijn ze behoorlijk op zichzelf aangewezen. Ze kunnen het dan ook niet riskeren dat buitenlanders het virus meenemen naar het kleine, afgelegen eiland.

Pas sinds augustus dit jaar zijn ze weer voorzichtig “open” gegaan voor toeristen. Gingen er voor corona 14 vluchten per week naar het eiland, ze zitten nu op nog maar 3 per week. En ze hebben toelatingseisen. Op het moment dat wij gaan, moet je volledig gevaccineerd zijn. Maar dat moest sowieso voor heel Chili. Verder moet je je online registreren en je moet een fee betalen om het eiland te mogen bezoeken. Sinds 1995 is het hele eiland Werelderfgoed, vandaar. De fee is 80 USD per persoon. Niet goedkoop, maar dan heb je ook wat. Dit hebben we voor vertrek allemaal al in orde gemaakt: nieuwe vaccinatiebewijzen uitgeprint, online formulier ingevuld en de fee betaald.

De dame achter de balie gaat druk met al deze gegevens aan de slag. Ik weet niet wat ze allemaal registreert, maar het resulteert is het verkrijgen van een briefje, dat we goed moeten bewaren. Okay, doen we. Dan mogen we naar de incheckbalies. Hier moeten we naast paspoorten ook het zojuist verkregen briefje laten zien. Oh, en onderweg in de rij hebben we twee mini stickertjes gekregen. Die heb ik goed bewaard tussen duim en wijsvinger, zodat die op de boardingpassen geplakt kunnen worden. Geen idee waarom. Als ook de koffers zijn afgegeven, gaan we op zoek naar de gate. Die we niet kunnen vinden. Ah, het blijkt dat we op de derde verdieping zijn en we moeten naar de tweede. Doen we.

Daar is een aparte rij voor mensen die naar Paaseiland vliegen. We melden ons en krijgen als dank een nieuw papiertje, dat we ook al goed moeten bewaren. Oh, en we hadden bij aankomst in Chili een papieren visum gekregen dat we, je raadt het niet, goed moeten bewaren. Dan kunnen we naar de gate. Of nee, die moet nog worden aangekondigd. Dus lummelen we wat rond, tot we zien dat we naar gate 16 moeten. Daar is het al een beetje druk. We verwachten een bomvol vliegtuig, vanwege die slechts 3 vluchten per week, in plaats van 14. Zeker de helft van de mensen voor deze vlucht kent elkaar, lijkt het wel. Er wordt wat afgegroet en gekletst.

De vlucht heeft drie kwartier vertraging. Iets met de bagage. Dat is ook veel, er gaat van alles mee. Je mag sowieso twee grote koffers per persoon meenemen. Het blijkt dat de donuts van Dunkin Donuts populair zijn. Er zit een shop hier in de terminal en er gaan flink wat dozen mee het vliegtuig in, maar dan bij de handbagage. We vermoeden dat het bestellingen zijn van de familie aan de andere kant. Goed, om 19.15 kunnen we eindelijk de lucht in. En dan is het vijf uur wachten tot we weer landen. Gelukkig is er wel inflight entertainment en krijgen we te eten. Alleen niet genoeg, maar: we hebben het Subway broodje nog!

Bij aankomst op Paaseiland moeten we buitenom het vliegtuig uit. Dan naar de aankomst- en bagagehal. Daar is het een gekkenhuis. Er zijn veel meer mensen dan er ruimte is rond de bagageband. Met al die bagage duurt het even voor onze koffers langskomen. Dan moeten we nog door de bagagecheck, voor we naar buiten kunnen. Daar zien we een dame staan, met mijn naam op een bordje. Het is Odette, van onze B&B. We worden verwelkomd met een bloemenketting, net als op Hawaii. Ze brengt ons naar een grote bus. Bagage erin, wij  erin en naar ons onderkomen. We moeten ons even inschrijven, terwijl Odette twee lekkere glaasjes verse sap brengt.

Dan laat ze ons de kamer zien. Die is prima, met de badkamer in het halletje. We installeren ons en zoeken de afstandsbediening van de airco. Die vinden we niet, dus ik stuur Odette een appje. Ja, de airco staat uit, want er is geen 3-fase stroom en anders valt de stroom uit. Lekker dan, het is hier overdag minstens 25 graden, dus ’s nachts ook warm. Aangezien het al erg laat is, inmiddels middernacht, gaan we nu slapen met de deur open. Zien we morgen wel verder.

---

Okay, dat is dus niks zonder airco. Niet alleen vanwege de warmte, maar ook vanwege de herrie. Want zo’n airco biedt tegengeluid. Oh, en vanwege de haan die midden in de nacht in onze kamer stond en dacht dat hij voor wekker moest spelen… We hadden namelijk de deur opengezet voor wat koele lucht, dus die haan kon zo naar binnen wandelen. Eikel. Als we zijn opgestaan, stuur ik Odette een bericht dat dit niet werkt voor ons en dat we naar een ander hotel willen. Ze antwoord dat ze zo naar ons toekomt. Gaan wij ondertussen ontbijten. Dat is inclusief en er is een aardige keuze aan eten. We maken tosti’s, krijgen verse sap en nemen er nog een plak cake bij.

Even later komt Odette met…de afstandsbediening van de airco. We proberen hem en zie daar, de stroom blijft gewoon werken. We begrijpen daarom niet zo goed wat gisteren het probleem was. Goed, met airco willen we toch wel graag blijven. Verder is het namelijk een prima B&B en Odette is erg aardig. Dan hebben we de volgende vraag: we willen graag een auto huren. Paaseiland is ongeveer net zo groot als Texel, het is 163,6 km2. Er zijn uitstekende wegen aangelegd, je kunt het eiland daardoor prima per auto verkennen. Dat is geen probleem, Odette brengt ons naar een van de autoverhuurders. We kunnen voor drie dagen een Suzuki Jimny huren.

We krijgen 20% korting omdat we via Odette komen en de jongen maakt er een mooie prijs van, omdat we voor drie dagen huren: 150.000 pesos. Dat is ongeveer €57,50 per dag. Prima. Het papierwerk wordt in orde gemaakt, we lopen een rondje om de auto en gaan dan op pad, het eiland verkennen. We komen langs de enige benzinepomp op het eiland en gooien de auto meteen maar vol. We moeten hem met dezelfde inhoud inleveren en dat is 1/3^e tank. We rijden eerst naar het zuiden, naar Orongo. Dat is een vulkaankrater en een archeologische vindplaats. We mogen het alleen uitgebreid bekijken als we een gids meenemen. Daar hebben we geen zin in. We nemen daarom alleen een kijkje in de krater en rijden dan weer verder.

We rijden rechts om het eiland heen, langs de kust. We komen langs een van de vele nationaal park sites: Ana Kai Tangata. Hier is een zeegrot. Blijkbaar kun je in de grot, waar muurschilderingen te vinden zijn. Dat wisten we alleen niet toen we er waren. Wij genieten van de zee en het uitzicht. Als we zijn uitgekeken, gaan we op zoek naar de moais, de beroemde beelden van Paaseiland. Bij AhuTongariki staat een heel rijtje, vijftien grote jongens. Die willen we wel van dichtbij bekijken. Dat kan, maar dan moeten we toch echt een gids nemen. Dat willen we nog steeds niet. Maar dat moet toch echt, volgens de wetten van het eiland.

Naast de verplichte toegangsfee, waarvoor we thuis al de permit kochten, moet je ook een gids regelen, als je een nationaal park site van dichtbij wilt bekijken. Uiteraard tegen betaling en deze kost 5.000 peso per persoon. Vooruit dan maar, want we willen de beelden wel graag van dichterbij kijken. Niet te dichtbij, daarom moet er een gids mee. Die moet voorkomen dat je aan de beelden komt, want daar kunnen ze slecht tegen. De beelden. De mensen worden er ook chagrijnig van als je aan hun erfgoed zit, kan ik me voorstellen. We laten onze permit zien en krijgen een gids toegewezen. Gelukkig is het een zwijgzame gids, aangezien zij geen Engels spreekt en wij nauwelijks Spaans.

De beelden zijn daarentegen geweldig. Er ligt er ook eentje op zijn rug. Want ergens in de geschiedenis, in de 19^e eeuw, hebben de eilandbewoners alle moais omgeduwd. Geen idee waarom. Niet alle beelden zijn weer rechtop gezet, waardoor er nog veel plat liggen. We wandelen een rondje om de beelden heen en zijn er best wel van onder de indruk. Ze zijn inderdaad onwijs groot.

Ik had van een collega een 3D-beeldje van een moai gekregen Hij heeft een bedrijfje in 3D-printen en wilde een nieuw materiaal uitproberen. Bij het zoeken naar proefmodellen kwam hij de moai tegen en heeft die voor mij geprint. Die zetten we nu met zijn familieleden op de foto.

De gids leidt ons langzaam terug richting ingang. We stappen weer in de auto en rijden verder. Naar het enige strand dat Paaseiland rijk is: Anakena. Niet om te zwemmen, gewoon een beetje kijken. Hier zijn ook eettentjes. We lusten wel wat, we zoeken bij een van de tentjes een tafeltje uit. Ik bestel een empanada, want dat is een specialiteit van het eiland. Ik neem de tonijn-kaas variant en die smaakt erg lekker. Andy gaat voor patat met vlees. Hij krijgt een boot, gevuld met patat en een mix van vlees, kaas, groentes. Erg lekker, maar erg veel. Kost dan ook wel wat: met drinken erbij zijn we iets van 30 euro kwijt.

Na deze riante maaltijd wandelen we naar het strand. Nou ja, niet naar het strand zelf, maar naar de beelden die er aan de zijkant staan. Dan weer terug naar de auto en rustig terug toeren naar Hanga Roa. Daar komen we rond half 4 aan. Tijd voor een dutje! Van dat buiten zijn word je namelijk best slaperig. Het is heerlijk buiten, zonnig, maar wel met een straf windje. Zo eentje waarvan je stiekem verbrandt: Andy heeft een knalrood hoofd en mijn nek voelt branderig aan.

Als we weer een beetje zijn bijgekomen, gaan we op pad voor het avondeten. We rijden een paar keer door het centrum en besluiten dan bij Hari Hari te gaan eten. De erg aardige serveerster spreekt prima Engels en bezorgt ons een bord met heerlijke vis, garnalen en zoete aardappelen. Als toetje delen we gebakken banaan met ijs. Als we uitgegeten zijn en hebben afgerekend, rijden we terug naar ons hotel. Terwijl ik onder de douche sta, hoor ik dat het buiten hard regent. Beter nu dan overdag!

---

We beginnen weer met een lekker ontbijt. Deze keer zijn er ook pannenkoekjes met nutella. Als we vol zijn en zijn gepoetst en gestreken, gaan we verder met het eiland verkennen. Vandaag gaan we naar de belangrijkste bezienswaardigheid van het eiland: Rano Raraku. Hier heb je de grootste verzameling moai beelden van het eiland. Dit is namelijk de plek waar de beelden werden gemaakt. Rano Raraku is een vulkaan en uit het gesteente van deze vulkaan werden de beelden gemaakt. Hier liggen ook een hoop beelden die nooit zijn afgemaakt. Waarom niet weet niemand, het lijkt of de steengroeve van de ene op de andere dag is verlaten.

Ook hier is een gids verplicht. We krijgen een aardige jongen toegewezen, die redelijk Engels spreekt. Je mag Rano Raraku trouwens maar een keer tijdens je verblijf op het eiland bezoeken, om te voorkomen dat het onder de voet wordt gelopen door toeristen. De moais zijn hier over de vulkaanberg verspreid en een wandelroute gaat langs de meeste. De gids vertelt van alles. Ik begrijp het alleen niet allemaal, want zo goed is zijn Engels nou ook weer niet. Dus vraag ik Google hoe het zit. Hoe komen ze hier, wie maakte ze en wat moet je ermee? Dat is een van de grote raadsels van deze wereld, net als van de Pyramides.

Er is vrij weinig bekend over het hoe, wat en waarom van de moais. Dat komt vooral doordat de oorspronkelijke bevolking is verdwenen, als gevolg van een veldslag tussen twee bevolkingsgroepen, door hongersnood, door ziektes die buitenlanders meebrachten en door de slavernij. Daardoor konden de verhalen niet worden doorgegeven aan volgende generaties. Wat we wel weten is dat de moais mega oud zijn. Men denkt dat ze in de 11^e eeuw zijn begonnen ze te maken, maar er in de 17^e eeuw mee ophielden. Dat was toen die veldslag uitbrak. De beelden zijn gigantisch en loeizwaar. Een gemiddeld beeld is maar liefst 10 meter hoog.

Hoe ze die het eiland over gesleept kregen, is een van de raadsels. Er zijn een aantal theorieën:

• Ze werden liggend op een slee van boomstammen gebonden en zo over de grond getrokken;
• Ze werden simpelweg versjouwd door ze met behulp van touw en hout telkens een stukje op te tillen en zo te verschuiven;
• Ze werden rechtop verplaatst, door ze als het ware te laten lopen. Wat je waarschijnlijk zelf ook wel eens hebt gedaan met iets groots en zwaars: schommelen en draaien. Dat sluit wel aan bij het idee dat sommigen hebben, dat de beelden zelf naar hun plek zijn gelopen. Waarschijnlijk bedacht door iemand die van een afstandje keek, alleen het grote beeld zag en niet de mensjes die ermee aan het waggelen waren.

Het gebruik van hout is aannemelijk. Er zijn namelijk nog maar weinig bomen te vinden op het eiland, terwijl er bewijs is dat het ooit bebost was. Door de ontbossing kon men geen hutten meer bouwen, raakte de grond onvruchtbaar en konden er geen kano’s en netten gemaakt worden om te vissen. Er ontstond hongersnood. En dat leidde tot kannibalisme, zeggen ze. Dus. Nu zijn we in de “fabriek” waar de beelden werden gemaakt. Net als gisteren zijn we onder de indruk van de grootte van de beelden. De wandeling erlangs is erg mooi. Na ongeveer drie kwartier zijn we rond en wandelen naar de uitgang.

Daar vertelt de gids dat we hem 10.000 peso per persoon verschuldigd zijn. Okay. Kunnen we pinnen? Nee, dat gaat hier niet. Tja, we hebben niet meer zoveel cash. We hadden er niet bij nagedacht dat we hier weer de gids moeten betalen. Ik kom net aan 10.000 peso in contant geld. Dat vindt de gids ook goed. Ik eigenlijk ook, want Andy heeft niet de hele route meegelopen, omdat die nogal omhoog ging, over een oneven pad. We nemen afscheid en rijden terug naar de hoofdweg. We komen weer langs Ahu Tongariki, met de moais op een rijtje. We komen ook langs een rood weggetje, waarvan we ons gisteren al afvroegen waar dat naartoe gaat. Nou, laten we eens gaan kijken.

Het gaat niet specifiek ergens naartoe. Aan het einde sta je aan de overkant van het strand waar we gisteren waren. We draaien weer om en rijden op ons gemak terug naar de stad. We stoppen even bij de supermarkt voor een nieuwe voorraad drinken en gaan dan in ons hotel koffie drinken. We hebben ook een beetje trek en er is nog bamisoep, dus maak ik een soepje voor ons. We relaxen nog wat en gaan dan terug naar de stad, op zoek naar een bank. Na wat rondjes en een keer vragen vinden we die. Met een nieuwe voorraad cash op zak gaan we naar het haventje in het centrum. Daar is een ijssalon. Lekker!

We kijken meteen even waar we vanavond willen eten. Ach, doe maar hetzelfde restaurant als gisteren. We proberen voor de deur te parkeren: geen plek. Dan parkeren we wel weer bij het haventje om de hoek. We wandelen naar het restaurant. Dat is nog niet open. Weet je, dat is vast een teken dat we daar niet moeten gaan eten. Eerst geen plek, nu nog niet open. Om de hoek zit een simpele tent dat hamburgers en fajita’s heeft. Vinden we ook prima. Het is geen supermaaltijd, maar goed genoeg en het kost weinig: 20.000 pesos inclusief drinken en fooi. We hebben best plek voor nog een ijsje, dus halen we die bij hetzelfde tentje.

Dan terug naar ons hotel, want ik moet plassen. Rond half negen vertrekken we weer naar de stad, nu voor de zonsondergang bij Tahai. Dat is de beste plek van het eiland om de zon onder te zien gaan. We zoeken een goed plekje, waar we langzaam de zon achter de beelden weg zien zakken. Gaaf hoor; mooie afsluiting van een prachtige dag!

---

Het is heerlijk weer, we zijn op een tropisch eiland, er is een strand: we gaan zwemmen. Eerst natuurlijk ontbijten. Vandaag is er als extra een lekkere taart met geen idee wat voor fruit. Met hulp van Google Translate vraag ik aan de aardige ontbijt-oma of we badlakens kunnen lenen. Dat kan. We trekken onze badkleding aan, smeren ons in en rijden naar de andere kant van het eiland, naar het Anakena strand. Je weet wel, waar we eergisteren geluncht hadden. Het is er heerlijk rustig. We installeren ons en gaan eerst het water voelen. Dat is heerlijk… om met je voeten in te gaan staan. Om te zwemmen is het ons toch echt te koud. Dus gaan we lekker zonnebaden, afgewisseld met pootjebaden. Lekker hoor.

Na een uurtje of twee hebben we het wel gehad en rijden we terug naar het dorp. Daar stoppen we bij wat kleine supermarktjes. De een heeft een fles drinken, de ander water en wat Andy denkt, snoepjes. Hij koopt een flinke handvol, voor morgen in het vliegtuig. Zo jammer dat blijkt dat het kauwgom is… Hahaha, we hebben een hele voorraad kauwgom ingeslagen. Die doneren we aan het hotel; ik doe het in een lege asbak en zet het op de balie. We gaan lekker douchen en trekken onze gewone kleding weer aan.

Er zijn nog twee plekken op het eiland die we graag willen zien. De eerste is Ahu Akivi, waar nog eens zeven moai op een rijtje staan. We moeten ons melden bij een aardige dame, laten onze permit zien en kunnen dan doorrijden. Zonder gids, gelukkig. Het is ook niet zo ingewikkeld, je rijdt naar de beelden, kijkt, maakt een foto en dan heb je het wel gezien. Verder is hier niets. We rijden naar de volgende plek, Puna Pau. Hier werden de “hoeden” voor de moai gemaakt: sommige beelden hebben een rode hoed op. De hoeden werden gemaakt van het rode gesteente in deze vulkaan. Vandaar de afwijkende kleur.

Als we bij de plek aankomen, zien we wel een parkhuisje, maar geen mensen. We wachten even, maar als er niemand komt, wandelen we naar de verzameling stenen die er ligt. Net als we daar staan, komt ons een oudere man tegemoet. Die praat onduidelijk en alleen maar Spaans. We moeten mee terug naar het kantoortje. Waar onze gids is? Die hebben we niet, is hijzelf gids? Daar geeft hij niet direct antwoord op. Hij noteert de nummers van onze permits. Dan doet hij nog even moeilijk over de gids. Ja, die hebben we niet, dus wees gerust onze gids. Dat is geloof ik niet de bedoeling. Hij wuift ons door: ga dan maar. Okay.

Terwijl we weer naar de verzameling rotsen lopen, vraagt hij waar we vandaan komen. Hollanda. En in welk hotel slapen we? Teanehi. Dat verstaat hij niet, ik moet het zelf even opschrijven. Is goed joh. Het is best een beetje een vervelende man. Maar goed, hij is uiteindelijk tevreden, wij kunnen verder lopen. Er is nog iets bovenaan de berg. Ik ga kijken wat het iets is. Oh, nog een paar rode hoeden. Voor Andy niet de moeite waard om de klim te maken. En dat was ook wel wat er hier te zien is, dus lopen we weer naar de auto. Het gedoe met de man duurde langer dan het bekijken van dit bergje met de stenen.

Goed, wat nu? Het is vijf uur, te vroeg om te eten en we hebben zo’n beetje alles gezien dat we wilden zien. Bovendien gaan de meeste sites rond vijf uur dicht. Ach, dan rijden we nog een rondje om het eiland. We hebben de tijd en de brandstof. We zien langs de kust nog een leuk weggetje, waar we inrijden. Aan het einde is ook weer een plek met een paar oude, beschadigde moais en met fantastisch zicht op de ruige kust en ruwe branding. Als we zijn uitgekeken, toeren we weer rustig verder. We hebben bedacht om bij het strand te gaan eten, waar we eergisteren lunchten. Als het open is tenminste. Helaas, het zijn echt lunchtentjes en zijn nu gesloten.

Geen punt, dan rijden we terug naar het dorp. Daar komen we rond half 7 aan, prima tijd om te eten. We gaan eerst naar het restaurant van eergisteren. Die hadden ook hamburgers, die er erg lekker uitzagen. Dat blijkt een vegetarische burger te zijn. Verder hebben ze alleen vis en daar hebben we geen zin in. Dus gaan we naar een ander restaurant. Naast de bank zit restaurant Kanahau. Die had Odette eerder aanbevolen en is vandaag open. Mooi. We bestellen allebei steak met friet. Dat is ook precies wat we krijgen: steak met friet. Oh, en de steak zwemt in de saus. Er zit niets van groente bij, dus bestellen we nog een salade.

Daarmee is het nog steeds niet te vreten. De steak zit vol vet, het is doordrenkt van de saus en de salade smaakt bitter. Totaal het geld niet waard. Als we klaar zijn, vraagt de ober of het heeft gesmaakt. Nou, nee. Veel te vet en niet lekker. Oh. We krijgen de rekening. Normaal zetten ze daar standaard 10% fooi op. Nu niet en we zijn ook niet van plan fooi te geven. Dus betalen we de 49.000 peso die het bij elkaar kost (met drinken erbij) en vertrekken. Bij de haven stoppen we voor een ijsje als toetje. Die smaakt tenminste wel lekker.

Dan rijden we weer naar Tahai, om opnieuw de zonsondergang te bekijken. Vandaag is het praktisch onbewolkt, dan heb je weer een heel andere sunset. Als de zon dan onder is, is het half 10. Tijd om terug naar het hotel te gaan. Als we aankomen, komt Odette ook aan. We spreken af dat we morgen om 12.15 uur bij de autoverhuurder zijn om de auto in te leveren. Daar haalt zij ons op om naar het vliegveld te gaan. Ze gaat morgen zelf ook naar Santiago, blijkt. Goed, wij rommelen nog wat aan, voor we lekker gaan slapen.

---

Vandaag vliegen we terug naar Santiago. De vlucht gaat om 14.40 uur, we hoeven ons niet te haasten. Dat doen we dan ook niet. Eerst lekker ontbijten. Dan de spullen goed inpakken. We besluiten nog even naar de stad te gaan, naar het postkantoor. Ik had gelezen dat je daar tegen een kleine vergoeding een stempel van Paaseiland in je paspoort kunt krijgen. Dat doet verder niets, het is immers onderdeel van Chili. Maar is wel leuk natuurlijk. We gaan op zoek naar het postkantoor. Daar zijn we deze week al een paar keer langs gereden. We hebben alleen geen idee meer waar… We rijden een paar rondjes en besluiten dan om het op te geven. We rijden naar de autoverhuurder om de auto in te leveren. En komen langs het postkantoor… Ik ga naar binnen en vraag naar de stempel. Een aanwezige dame helpt met vertalen. Ja, we moeten niet hier zijn maar bij het toeristenbureau. Ze wijst de weg, het is niet ver.

Toch gaan we nu naar de autoverhuurder. We leveren de auto in en nemen met de bagage plaats op een bankje, waar we wachten op ons vervoer. Dat wil zeggen, Andy wacht. Ik loop toch nog even naar het toeristenbureau, want die is hier vlakbij. Een aardige dame zet met alle liefde een stempel in onze paspoorten. En dat doet ze nog voor niets ook. Geweldig! Ik loop terug en haal onderweg bij een supermarktje wat te eten voor onderweg. Nou ja, chips. Dan terug naar Andy, waar even later de aardige ontbijt-oma ons komt ophalen. De andere twee gasten uit het hotel zitten al in de bus. Oma zet ons af bij het vliegveld, waar we als afscheid een kralenketting om krijgen. Wat lief! We gaan inchecken en daar zien we ook Odette. Zij heeft vier koffers, terwijl ze er maar twee mee mag nemen. Wij hebben twee koffers, terwijl wij er vier mee mogen nemen. Of we er twee van haar mee willen nemen.

Alle verhalen die we op tv hebben gezien en gehoord, van meegegeven koffers vol drugs, gaan door ons hoofd. Aangezien Odette zelf mee gaat op de vlucht en het in samenspraak met het personeel gebeurt, vinden we dat goed. Zo, nu mogen we ons melden bij een aardige meneer, die onze papsoorten bekijkt. Dan kunnen we door de controle en naar de gate. Of nou ja, wachtruimte. Waar je zowel binnen als buiten kunt wachten. Het vliegtuig komt even later ook aan, met weer nieuwe gasten voor het eiland. Aan boord blijkt het weer een bomvolle vlucht te zijn. Gelukkig is het nu een uurtje korter vliegen: vier uur naar Santiago. De stoelen lijken alleen wel gekrompen te zijn. Minder beenruimte, smallere stoelen. De vlucht verloopt verder vlot. We krijgen weer eten en drinken, kijken een film en slapen wat, tot we om negen uur ‘s avonds landen in Santiago. Daar wachten we op de bagage. Dat duurt nogal lang. Het is ook niet handig dat iedereen met een bagagekar bij de band gaat staan. Zo kan er natuurlijk niemand bij, sukkels.

Als we eindelijk onze koffers hebben, gaan we naar de uitgang. Daar zoeken we tevergeefs onze taxichauffeur. Hmm, eigenlijk heb ik ook geen bevestiging gehad met de naam van de chauffeur. Misschien ben ik die vergeten te regelen… Gelukkig word je van alle kanten een taxi aangeboden. We lopen met iemand mee en even later komt er een autootje aan, waar wij en de bagage in passen. We spreken 20.000 peso af, evenveel als op de heenreis. We worden keurig afgezet bij hetzelfde Best Western hotel als een week geleden. We betalen de chauffeur de afgesproken prijs en nog 5.000 peso fooi. Dan inchecken en onze achtergelaten koffer vragen. We krijgen een kamer op de 11^e verdieping; de eerste nacht zaten we op de vierde. We rommelen nog wat aan, voor we eindelijk gaan slapen. Het is hier namelijk twee uur later dan op Paaseiland, dus voor je het weet, is het een uur ’s nachts geweest.

---

Ondanks dat we zo laat zijn gaan slapen, zijn we wel op tijd wakker om in het hotel te ontbijten. Dat is nog steeds inclusief en nog steeds prima. Na het ontbijt pakken we alles weer in en checken dan uit. We gaan vandaag met de bus naar Valparaíso, dat 100 km verderop ligt. Daar hoeven we niet voor 15 uur te zijn, want eerder kunnen we niet inchecken in ons hotel. Dus gaan we eerst nog even Santiago bekijken.

En dat doen we met een hop on-tour. Want dat is wel zo praktisch, als je weinig tijd hebt. Over het algemeen zijn we niet echt fan van de hop off, want de chauffeurs rijden vaak slecht, je komt net niet waar je wilt zijn en als je inderdaad veel on en off hopt, moet je vaak lang wachten voor er weer een bus voorbij komt. Maar goed, voor vandaag vinden we het prima. We stallen onze bagage weer een tijdje in het hotel, wel zo gemakkelijk.

We gaan eerst in het busstation kaartjes voor de bus naar Valpa kopen. We kiezen die van 15.45 uur, dan zijn we rond half 6 in Valparaíso. Als we de kaartjes hebben, lopen we naar de metro ingang. Daar kopen we een Bip!card met genoeg geld erop voor twee retourtjes stad. De aardige dame in de kiosk helpt ons daaraan, in ruil voor 5.000 peso. Er gaan twee metro’s, de een de ene kant op en, jawel, de andere de andere kant op.

We nemen de ene, die naar La Moneda gaat. Daar stappen we uit. La Moneda is ook het presidentiële paleis en daar is net een kleine demonstratie aan de gang. Oh, okay. Wij hopen er de halte van de hoppie hoppie te vinden, maar zien die niet. We vragen een paar keer, maar worden daar eigenlijk ook niet wijzer van. We lopen naar de Plaza de Armas en zien dan een bus van Turustik aankomen. We zwaaien en jawel hij stop voor ons.

We kopen twee kaartjes voor een volle ronde. Die zijn niet goedkoop: ze kosten 29.000 pesos per stuk, ruim dertig euro. Hopelijk hebben we dan ook wat. In elk geval vermaak voor ruim twee uur. Zo lang duurt de volle ronde. En voor een hop-tour is deze prima. De chauffeur rijdt zelfs overdreven langzaam. Ook op de stukken snelweg, waar weinig interessants is. Daar worden we best een beetje zenuwachtig van, want de klok kruipt naar drie uur en we moeten natuurlijk om 15.45 met de bus.

Om kwart voor drie zijn we terug bij La Moneda. We lopen snel naar de metro. Die komt er gelukkig ook vlot aan en even later zijn we weer bij onze halte. We lopen naar het hotel om onze bagage op te halen. Dan naar het busstation, waar we eventjes wachten op onze bus. Die komt ook mooi op tijd. De bagage kan in het bagageruim, wij nemen plaats op de riante stoelen, bovenin en vooraan. We hebben namelijk eerste klas geboekt.

Dat is niet decadent, het was nauwelijks duurder dan gewone stoelen. Onderaan de streep kost het geen knoop: we betaalden voor twee kaartjes omgerekend €15,62. Een stuk goedkoper dan de hop on! En ook een heel stuk goedkoper dan met de taxi. Het is in elk geval een prima manier om te reizen. Een stuk ruimer dan in een vliegtuig. Er komt alleen niemand langs met eten of drinken. Gelukkig had ik nog snel broodjes en drinken gekocht in de lobby van het hotel.

We vertrekken stipt op tijd en komen anderhalf uur later in Valparaíso aan. Ons hotel is 500 meter lopen. Of eigenlijk is het een hostel, maar wel een hele fijne. Het is alleen op een verdieping en er gaat een steile trap omhoog naar de receptie. Gelukkig staat er net een aardige kok buiten te roken. Die wil wel even helpen met de koffers. We hebben een hele grappige kamer, met eigen badkamer en twee bedden op de vide. Er is airco, plek om te zitten, kastruimte, helemaal prima.

Als we zijn geïnstalleerd, gaan we naar buiten voor het avondeten. We zien niet direct een restaurant. Wel is naast onze hostel een soort pizzeria. We nemen allebei een pizzapunt (maar dan vierkant) en een empanada. Het eerste is lekker, het laatste niet zo. Verderop verkopen ze drinken en ijsjes, we nemen een Magnum ijsje als toetje. We hebben geen zin om nog verder rond te struinen, we gaan lekker relaxen op onze kamer.

---

Ons verblijf blijkt inclusief ontbijt te zijn – ik dacht van niet, vandaar de verrassing. We hebben polsbandjes gekregen om te laten zien in het restaurant, dat hier op dezelfde verdieping zit. Als dank krijgen we allebei een flink stuk brood en de vraag of we eitjes lusten. Lekker, doe maar. We krijgen scrambled eggs en doen er zelf wat kaas en vleeswaren bij. Geen superontbijt, maar prima om de dag mee te beginnen.

We gaan vandaag Valparaíso bekijken, we zijn er immers toch. We zitten net een stukje buiten het leukste deel van de stad, dat tevens Werelderfgoed is. Daarom nemen we de metro naar de haven. We wandelen naar station Baron en kopen bij de kiosk een metrocard met tegoed erop. Dat kost 3500 pesos, vier piek. Het is geen geld. De kaart mag je delen, je hoeft maar een kaart met voldoende tegoed te kopen. De metro komt er even later al aan.

We rijden twee haltes mee, tot halte Puerto. Dat is ook het eindstation van deze lijn, deze kant op. We kijken eerst even rond in de haven. Dan lopen we naar de Plaza Sotomayor. Dat is een van de bekendste pleinen van de stad en er staat een mooi gebouw: de Armada de Chile, het gebouw van de Chileens marine. Er is ook een Starbucks, waar we voor veel teveel geld een frapuccino nemen. Als dat op is, zoeken we de ingang van de ascensor El Peral.

Een ascensor is een soort kabelbaan. Valpa is namelijk gebouwd op maar liefst 42 heuvels. Zonder ascensors zou je heel veel steile trappen omhoog moeten lopen. Dat wil je niet. Gelukkig zijn daar de kabelbaantjes. Het kost ook geen knoop, deze is 100 pesos per persoon. Er is een klein rijtje, we moeten even wachten voor we in het karretje kunnen. Bovenaan komen we op het Plaza Yugoslavia. Daar hebben ze buiten een groot tv-scherm neergezet.

Vanmiddag is namelijk de WK-finale tussen buurland Argentinië en Frankrijk. De Chilenen gunnen hun buren duidelijk de overwinning – en later blijkt dat ze inderdaad hebben gewonnen. Wij bewonderen het mooie gebouw op het plein en het uitzicht op de stad. Valpa is trouwens de stad van de graffiti. Er is nauwelijks een gebouw te vinden dat niet voorzien is van kunst. En zijn ze niet beschilderd, dan zijn de huizen wel gekleurd.

Daardoor is Valpa een van de kleurrijkste steden ter wereld. Vanaf het Plaza Yugoslavia nemen we een route naar beneden en komen zo langs de Valpa Steps, een mooi beschilderde trap in alle kleuren van de regenboog. Dat zal niet de enige gekleurde of beschilderde trap zijn die we tegenkomen. Oh ja, want je kunt met de kabelbaantjes omhoog en als je wilt, met de trap weer naar beneden.

Beneden aan deze straat slaan we rechtsaf en komen zo bij de volgende ascensor, die van Concepción. Dat is de oudste kabelbaan in de stad en nog steeds in werking. Behalve de liftbedienmeneer en wij is hier nu niemand. Het ritje is ook nog eens gratis. Bovenaan komen we uit bij Paseo Atkinson. Daar is een soort boardwalk, maar dan bovenop een heuvel. Je hebt er fantastisch uitzicht op de zee en de stad om ons heen. Onder ons in de stad horen we op diverse plekken de tv-schermen brullen en mensen meeleven met de voetbalwedstrijd.

Wij gaan een tijdje van het uitzicht genieten, voor we weer naar beneden lopen. We komen door een leuk, gezellig steegje met restaurantjes en shopjes. Weer op de begane grond besluiten we de metro te nemen naar zusterstad Viña del Mar. Valpa is heel kleurig en een beetje ruig, zoals het een echte havenstad betaamt. Viña del Mar is wat beschaafder en misschien mondainer. Hier vindt je de zandstranden, die Valpa niet heeft. We wandelen naar metrostation Bellavista en missen net een metro.

We moeten 17 minuten wachten op de volgende. Ondertussen komt er een groepje vervelende mensen. Tenminste, eentje is erg vervelend en duidelijk onder invloed van van alles. Hij schooit om geld en is ronduit irritant. Dat heb je hier in Chili wel veel, zwervers, schooiers, verkopers. Dat was in Santiago en dat is hier in Valpa. In beide steden worden we diverse keren gewaarschuwd goed op onze spullen te passen en ze goed vast te houden. Een cameraband is namelijk zo doorgeknipt.

Goed, de metro komt eraan en we lopen zo ver mogelijk weg van de vervelende mensen. Om in de metro zelf weer te maken te krijgen met illegale verkopers en een rappende gozert. Gelukkig hoeven we niet ver, bij halte Miramar stappen we uit. We komen langs een shoarmatent. Daar hebben we best zin in, we gaan eerst een hapje eten. We nemen een menuutje met friet en drinken, voor 13.500 pesos, €15,50. Dan wandelen we door richting de kust.

Viña del Mar is kleiner dan Valpa en zoals gezegd, heel anders. Hier weinig tot geen graffiti, maar wel strand en de Reloj de Flores, een bloemenklok. Die was gemaakt voor het WK van 1962 en tikt nog steeds. Best leuk. We gaan eens lekker een tijdje bij het strand zitten, genieten van het heerlijke weer. En een beetje mensen kijken, altijd leuk. Wat ons al eerder opviel: de meeste Chileense vrouwen zijn dik. Helaas weerhouden de dikke billen ze er niet van om in strakke broeken en korte topjes te lopen. Geen gezicht.

Terwijl Andy nog even blijft zitten, gluur ik om de hoek van het Sheraton. Daar is namelijk een kasteel, Wulff Castle. Ooit het huis van de geëmigreerde Duitser Gustav Wulff, nu het kantoor van de gemeentelijke erfgoeddienst. Door wegwerkzaamheden kun je er niet heel dichtbij komen, maar van een afstandje is het ook best mooi. Goed, we gaan maar eens terug richting hotel. Het is namelijk al vijf uur geweest. Time flies!

Door het ritje naar Viña del Mar hebben we niet meer genoeg tegoed op de metrokaart. We kopen bij de kiosk nog voor 1500 pesos bij. De metro komt al snel en drie haltes verder is die van ons, halte Baron. Vlakbij ons hotel zien we een bakkerij. Daar kopen we twee empanadas. We hebben na die shoarma maaltijd van vanmiddag geen enorme honger meer, dit is precies genoeg. Kost ook bijna niets, voor 3400 pesos hebben we er twee met ham en kaas.

Terug in onze kamer nemen we eerst een kop koffie. Dan lopen we nog even naar het busstation. We kopen alvast twee buskaartjes voor morgen, hoeven we dat ’s ochtends niet meer te regelen. Morgen reizen we namelijk weer verder, naar San Antonio. Een enkeltje kost 6000 pesos per persoon, zeven euro. Het is voor niets, voor een rit van 2 uur. Goed, weer terug naar het hotel. Lekker douchen, lekker relaxen en dan lekker slapen.

---

Vandaag begint dan onze cruise naar Antarctica. Hoewel de vertrekhaven Santiago heet, vertrekt hij daar helemaal niet. Kan ook niet, Santiago ligt middenin het land. Nee, de boot vertrekt vanuit San Antonio. Dat ligt wel aan de kust. En dat is nog twee uur rijden vanaf Valparaíso. Met de bus dan. Hoewel een taxi er niet veel sneller over doet. Maar wel een heel stuk duurder is. We hebben gisteren kaartjes gekocht voor de bus van 11.30 uur. Dan hoeven we tenminste niet te haasten en zijn we wel op tijd om in te schepen.

We beginnen de dag met ontbijt in het hotel. We krijgen weer een broodje, vleeswaren en scrambled eggs. En cake, maar die is niet echt lekker. Na het ontbijt pakken we de laatste spullen in en om half 11 vertrekken we. Een aardige jongen helpt ons de koffers naar beneden te sjouwen. We kopen nog even drinken en wat te snoepen voor onderweg en lopen dan naar het busstation. We zijn ruim op tijd, we wachten even op onze bus naar San Antonio.

Deze bus is niet zo luxe als die van eergisteren. Nu geen slaapstoelen, maar gewone bus stoelen. Ook prima. We hadden stoelen vooraan geboekt en daar hebben we voldoende ruimte. Het is best een volle bus, die ook nog eens op meerdere plaatsen stopt om mensen in- en uit te laten. Na een uur en drie kwartier komen we bij het eindpunt aan, het busstation van San Antonio. Vanaf daar is het een klein stukje lopen naar de cruise terminal, ik denk een metertje of 500.

We komen aan bij tenten, waar we onze grote bagage kunnen afgeven. Daarvoor konden we thuis bagagelabels uitprinten, wat we ook braaf hebben gedaan. Ik maak de labels vast aan de koffers en dan kunnen we door naar de incheckhal. Eerst melden we ons voor de paspoort- en vaccinatiecheck. Iedereen die aan boord wil, moet namelijk gevaccineerd zijn. Zo’n boot is bij uitstek een plek voor ziektekiemen. Dat bleek immers tijdens de coronapandemie.

Na de vaccinatiecheck moeten we onze paspoorten inleveren. Dat is gebruikelijk, als je onderweg meerdere landen bezoekt. We krijgen een bewijsje dat we dat hebben gedaan. Dan mogen we ons medaillon afhalen. Dat is de vervanger van het ouderwetse pasje. Met het medaillon kun je de deur van je cabin openen en kun je betalen voor zaken die niet inclusief zijn, zoals drank en frisdrank. Oh en je kunt er natuurlijk mee in- en uitchecken, als je aan- of van boord gaat.

We zoeken onze kamer. Die is op de 12^e verdieping, op het Aloha-dek. Het is een prima kamer, best ruim en met een walk-in closet bij de badkamer. Hij lijkt ruimer dan voorgaande hutten die we gehad hebben. Ik ga maar meteen onze zooi installeren, dan hebben we daar geen omkijken meer naar. Dan gaan we naar buiten, naar dek 14. We komen langs de grill, waar ze hamburgers, frietjes en lekkere broodjes hebben. Daar hebben we best zin in. Verderop zit de ijsjesbar. Daar hebben we ook best zin in. Zo, nu dan echt naar buiten.

We zouden om 18 uur wegvaren. Dat blijkt niet zo te zijn, geen idee waarom. De kapitein vertelde er nog wel iets over in zijn welkomstspeech, maar dat was niet erg goed te verstaan. We gaan daarom een beetje de boot verkennen. Die is eigenlijk zoals alle cruiseboten. Er zijn allerlei mogelijkheden om je te vermaken of om je vol te proppen met eten en drinken. Natuurlijk zijn er ook zwembaden. Je kunt naar de fitnesszaal, je laten verwennen in de spa, een drankje nemen, muziek luisteren of een gokje wagen in het casino.

Om half acht is er een show. Deze keer geen Broadway-achtige optredens – die vallen toch meestal tegen. Wel twee gaucho’s, die een soort dansshow geven. Het is best grappig, we vermaken ons prima. Na de show gaan we weer naar buiten, kijken of we eindelijk vertrekken. Ja, terwijl de zon ondergaat, vaart de boot om half 10 eindelijk weg. Bye bye San Antonio!

---

De eerste volle dag aan boord is de eerste zeedag van drie achter elkaar. Voorlopig geen land in zicht. We slapen dan ook lekker uit. Daarna doen we wat je doet op een zeedag op een cruiseboot: ontbijten, relaxen, rondwandelen, lunchen, nog wat rondwandelen en koffie drinken met wat lekkers erbij. Er is een meneer, Robert Raincock, die in het theater het een en ander vertelt over wildlife, dat we op deze cruise mogelijk gaan zien. Hij vertelt wel grappig.

Na de show lopen we nog wat verder, luisteren wat muziek en gaan dan eerst een tukje doen. Het is tenslotte zeedag – relaxdag. Dan gaan we eens een tijdje op dek zeven in de buitenlucht zitten. Het is prima weer, 16 graden, dus je hoeft geen jas aan. We blijven lekker zitten tot het weer tijd is om te eten. Daarna bezoeken we de theatershow van vanavond. Vandaag is dat een instrumentalist genaamd Rodrigo Santic.

Die speelt saxofoon en nog twee blaasinstrumenten. Andy vindt het niks, want niet alle instrumenten die je hoort, worden live bespeeld. Zo horen we drums en percussie, terwijl er echt geen drumstel op het podium staat. Ach, ik vind het wel vermakelijk. Na de show wandelen we wat rond. We nemen een drankje in de Wheelhouse Bar, waar zanger/gitarist Danny Rembadi best leuk speelt. Zo vermaken we ons prima deze avond.

Er komt trouwens een mededeling van de kapitein. Blijkbaar wordt er later slecht weer verwacht. Om zeker te zijn dat we langs Antarctica kunnen varen, wordt de route aangepast. De eerste dag aan land in Punta Arenas wordt geschrapt. In plaats daarvan varen we door een passage, waardoor we het ruigere zeeweer ontlopen. We komen dan een dag eerder in Ushuaia. Ook wordt de scenic cruising dag om Kaap Hoorn geschrapt, zodat we een dag eerder bij Antarctica aankomen.

Hoe we dan precies varen wordt nog op papier meegedeeld. Dat zullen we later in onze cabin vinden. Wij hebben niets gepland in Punta Arenas, voor ons hoeft er niets aangepast of gecancelled te worden. Wel jammer dat we Kaap Hoorn niet te zien krijgen. Zo, we vinden het wel genoeg voor vandaag, we gaan lekker slapen.

---

Voor de tweede nacht hebben we niet goed geslapen. Het is namelijk best warm in onze kamer. Overdag is dat prima, maar zo middenin de nacht wordt het warmer en worden we er wakker van. Het zorgt er ook voor dat we met hoofdpijn opstaan. Nu ontvingen we gisteravond een enquêteformulier over de kamer. Die gelegenheid gebruiken we om te melden dat de kamer ’s nachts te warm is om te slapen. En de lucht is erg droog. Zo droog dat ik wakker word met een droge mond en neus. Niet prettig.

Met ons formulier wordt heus iets gedaan, want er klopt een dame aan die ons een andere kamer aanbiedt, een paar deuren verderop. We kunnen even kijken en voelen of dat beter is. We gaan ernaartoe. Aangezien daar de klimatisering niet op zijn koudst staat, kunnen we niet beoordelen of deze kamer beter is. De dame gaat overleggen met haar manager. Prima. Gaan wij een beetje hetzelfde doen als gisteren.

Nou ja, we gaan niet naar de lezing van vandaag, maar kijken wel even bij de bingo en bij een quiz. Er is vandaag natuurlijk ook een andere show. Vanavond is dat de Bravo-show met de Princess Singers & Dancers. Was dat op andere cruises meestal van slechte kwaliteit, vooral de zang, hier is het best goed. Het is een opera-achtige voorstelling en hoewel dat niet helemaal onze smaak is, genieten we er wel van.

Het is ook formal night, wat betekent dat een deel van de passagiers in hun beste kloffie verschijnt. Er zou een champagnewaterval zijn. Je weet wel, zo’n hoge toren van champagneglazen, waar ze dan de champagne van bovenaf over uitschenken. Als een waterval inderdaad. Maar die gaat niet door, het waait te hard. Daarom wordt het uitgesteld naar 31 december. Lijkt me ook meer bij oud & nieuw horen dan bij zo’n eerste formal night.

Na de show sluiten we aan bij de 80’s music trivia. Dat is zowaar leuk en we hebben er best veel goed. We worden een beetje meegesleept door het triviagebeuren, want we gaan ook nog naar de “raad de beroemdheid”-versie. Die is minder leuk. Ach, hebben we ons toch weer even vermaakt. Tussen de activiteiten door is er natuurlijk eten, drinken, ijsjes en wat muziek. Verder nog maar weinig te zien, alleen water.

---

We worden vanochtend rudly wakker gebruld door de kapitein, die om 8 uur door de speakers knalt. We moeten vandaag voor 11 uur een COVID zelftest doen. Dat weten we kapitein, daar werden we gisteren al over geïnformeerd. Daar hoef je ons toch niet voor wakker te brullen? Even later klopt onze steward aan om onze tests af te geven. Die doen we braaf: allebei negatief. Je moet een foto maken van de test, met tijdstip van afnemen, en die aan de steward laten zien. Dan kan hij een vinkje zetten en kunnen we gaan ontbijten. Wat we dan ook doen.

We hebben trouwens vandaag weer niet goed geslapen door de warmte. Dus gaan we naar de klantenservicebalie, om te vragen of er nog iets met onze klacht wordt gedaan. We kunnen nogmaals een andere kamer bekijken. Okay, doen we. Maar dat gaat op dezelfde manier als gisteren, dus kunnen we daar niets van zeggen. Terug naar de balie, om uit te leggen dat de kamer toch eerst een tijdje gekoeld moet worden, om te kunnen beoordelen of die koeler is. Dat snapt de dame. Ze geeft ons enkele uren toegang tot de kamer, via onze medaillons. Dan kunnen we over een uur of twee voelen hoe de temperatuur is. Doen we.

Gaan wij ondertussen buiten kijken. Want vandaag varen we door de Straat van Magellaan, vernoemd naar de Portugese ontdekkingsreiziger Ferdinand Magellaan. Of op zijn Portugees: Fernão de Magalhães. Magellaan was in 1520 de eerste Europese ontdekkingsreiziger die door deze zeestraat voer, tijdens zijn reis om de wereld. De Straat van Magellaan was eeuwenlang de belangrijkste route tussen de Atlantische en de Stille Oceaan. Door deze route te nemen, ontweek men het vaak zeer slechte weer rond Kaap Hoorn. Wat wij nu ook doen. Pas toen het Panamakanaal in 1914 open ging, nam men die veel kortere weg en raakte deze route uit de mode.

De straat is 600 kilometer lang en onderweg kom je langs diverse eilanden. Dat zagen we vanochtend bij het ontbijt al: de eerste bergen! Om een uur of elf begint het scenic deel en de kapitein heeft beloofd om vanaf een uur langzamer te varen, zodat we goed kunnen kijken. Geen idee of hij dat ook werkelijk heeft gedaan, maar zo vanaf half drie wordt de omgeving steeds interessanter. De bergen worden imposanter en er komen er steeds meer met sneeuw op de top. Het is vandaag een graad of tien met wat regen. Gelukkig zijn er ook dekken waar je buiten kunt staan, maar wel overdekt. Prima locatie om van het uitzicht te genieten.

Als we zijn uitgekeken, gaan we de temperatuur in de andere kamer beoordelen. Kijk, dat is beter dan in onze huidige. Komt ook omdat deze meer in het midden van de boot ligt, dichter bij de buitenlucht van dek 14. De gang is hier al een stuk koeler, daardoor de kamer ook. Okay, we willen verhuizen. We gooien de losse spullen in de koffers, de rest (inclusief de koffers) wordt door de stewards verhuisd. Helemaal goed. Gaan wij weer hetzelfde doen als de voorgaande dagen, met wat variatie daarop.

De show van vanavond is van operazangeres Barbi MCulloch, die gisteren ook meedeed aan de Bravo-show. Ze doet niet alleen opera, maar ook Streisand en Houston. Daar houden we allemaal niet zo van. We gaan toch maar kijken en vooral luisteren. We zijn er immers toch. Ja, hier houden we inderdaad niet van en we blijven de show niet uitzitten. We scharrelen wat rond en komen langs de “Geen ja, geen nee”-show. De meeste deelnemers zijn er erg slecht in, blijkt. Ach, het is wel grappig om naar te kijken.

We lopen nog een rondje over het buitendek. Het is trouwens inmiddels best afgekoeld. Hoewel de dagen langer worden – de zon gaat onder om half elf en komt alweer om half een op – is de wind snijdender. Maar ja, wat verwacht je anders, zo dicht bij de Zuidpool? Het is nog steeds niet zo koud als het vorige week in Nederland was, gnagna. Enfin, wij vermaken ons ook vandaag weer prima, op zo’n relaxdag op zee.

---

Vanochtend om een uur of vijf zijn we aangekomen bij de zuidelijkste stad ter wereld: Ushuaia, Argentinië. Daar zouden we eigenlijk pas morgen om twaalf uur aankomen. Door de andere route en omdat de kapitein er blijkbaar de sokken in heeft gezet, zijn we er nu al, anderhalve dag eerder. We kunnen alleen nog niet aan land, zoals de kapitein ons om zeven uur ’s ochtends via de intercom meent te moeten meedelen. Hebben we eindelijk goed geslapen, maakt hij ons alweer zo idioot vroeg wakker. Het waait te hard of zo, om aan de steiger aan te kunnen leggen. Was dat nou nodig, om dat via de centrale intercom te melden? We blijven nog even voor de kust dobberen tot we kunnen aanleggen.

De kapitein deelt ook mee dat 22 mensen positief hebben getest gisteren. Dat lijkt mij nihil, op iets van 2.000 gasten. Besmette passagiers worden geïsoleerd van de rest van de gasten. Ze krijgen een kamer met balkon aan het einde van een gang. Daar mogen ze pas vanaf als ze weer negatief testen. Je herkent de coronakamers aan het tafeltje voor de deur. Daarop wordt eten en drinken gezet. Ze hoeven tenslotte niet te verhongeren. Over eten gesproken: wij gaan ontbijten, we zijn nou toch wakker. Als we terug in onze kamer willen, blijken we te zijn buitengesloten. We hebben wel toegang tot onze oude kamer… We gaan naar de klantenservice, zodat ze dat kunnen aanpassen. Het blijkt dat we nog steeds tijdelijke toegang hadden en die was inmiddels verlopen. Nu kunnen we er wel in.

We pakken onze camera’s en gaan naar dekken zeven en acht, om de omgeving te bewonderen. Want dat is best spectaculair! We zien een schattig stadje tegen wit besneeuwde bergtoppen. Ushuaia is dus de meest zuidelijke stad die er is. Er is een plaats die nog zuidelijker ligt, Port Thomas, maar dat is geen stad en dat telt blijkbaar niet. Terwijl je het ook kunt hebben over de meest zuidelijke plaats, who cares of dat een stad of een dorp is. Maar goed, we zijn aan het einde van de wereld aangekomen. Nu afwachten of we ook aan land mogen. Gelukkig hadden wijzelf hier niets gepland of geboekt, dus we kunnen gaan en staan waar en wanneer we willen. Vandaag is dat: aan boord! De haven van Ushuaia is zojuist namelijk helemaal gesloten. Er ligt naast onze boot een groot plezierjacht te dobberen, die ook niet mag aanleggen.

Dus bewonderen we het uitzicht nog wat meer, eten wat, drinken wat, doen weer een rondje Trivia mee. Aan boord van dit schip zijn ruim 1.400 Amerikanen, het merendeel van alle passagiers. Voordeel van Amerikanen is dat ze vrij extrovert en sociaal zijn. Dat is meteen ook hun nadeel, want je kunt er vaak niet omheen en ze zijn vaak erg luid en aanwezig. Maar soms is het ook gezellig, zoals vanmiddag met de gepensioneerde vliegtuigmonteur. Daar kletsen we een tijdje mee. Ondertussen komt de kapitein met nieuws. We blijven hier nog een dag. De verwachting is dat we tegen middernacht mogen aanmeren en dan kunnen we morgen vanaf acht uur de hort op. Or so they think. Oh, wat trouwens best vervelend is: er staan 38 Duitsers op de kade te wachten om aan boord te kunnen. Die zouden in Punta Arenas opstappen. Maar ja, die sloegen we over.

Nu staan ze hier, met uitzicht op de boot, maar ze kunnen er niet op. Lullig voor ze. Als we hier inderdaad morgen wel kunnen aanleggen, kunnen ze dan eindelijk aan boord. En dat is dan fijn voor ze. Ons maakt het verder niet uit natuurlijk. Wat ons wel uitmaakt: de comedian die vandaag aan boord zou komen en zou optreden, staat ook nog aan wal. Dus halen ze de operazangeres van gisteren nog een keer tevoorschijn. Dat betekent dat we vanavond niet naar de show hoeven… In plaats daarvan doen we nog een rondje Trivia mee en kijken een tijdje naar de band, die een tribute aan Queen brengt. Dat wil zeggen dat ze alleen maar Queen-nummers spelen. Verder lijkt het er nauwelijks op. We zitten het dan ook niet uit, want de zangeres is niet heel goed.

We lopen nog een beetje rond, nemen nog eens een drankje en gaan dan naar de cabin. Daar zetten we de tv aan en zoeken de live camera aan boord. Hee, het schip beweegt! Dat is op zich niet zo gek, maar hij beweegt omdat hij langzaam richting pier vaart. De zee is een stuk kalmer geworden en ergens tussen 23 en 24 uur kunnen we dan eindelijk aanleggen. Dat betekent dat we morgen inderdaad aan land kunnen. Nou, dat zien we morgen dan wel.

---

Inderdaad, we kunnen aan land, whoohoo! Maar eerst ontbijten. Dan pakken we onze spullen om naar buiten te gaan. We dalen daarvoor af naar dek 4. Om dan te zien dat het regent. En geen miezertje, maar echte regen. Daar hebben we weinig zin in, om zeiknat te worden. Nou begon gisteren de dag net zo, dus we besluiten te wachten of het droger wordt.

Ondertussen ga ik nog maar eens naar de klantenservice, want we zijn alweer buitengesloten uit onze kamer. Ze hadden ons gisteren nogmaals tijdelijke toegang gegeven tot de nieuwe kamer, blijkt. Volgens het meisje hebben we nu permanente toegang. Daar komen we dan morgen achter…

Zoals gehoopt, klaart het weer op. Het wordt droog, de zon gaat schijnen en ’s middags is het zelfs warm, met 15 graden en in de zon. Lekker hoor. En dan te bedenken dat we aan het einde van de wereld zijn aangekomen, vlakbij de Zuidpool. De meegebrachte sjaals en handschoenen kunnen aan boord blijven. De jassen bijna ook. We gaan Ushuaia bekijken. Eerst moeten we van de boot af, via dek 4. We checken uit met onze medaillons, lopen langs de pier en naar het vaste land. Hoewel we niet door de douane hoeven, zijn we toch in een nieuw land: Argentinië, land #77. Check!

Ushuaia is niet zo groot. Het heeft ongeveer 18.000 inwoners. Iets meer dan gemeente Loon op Zand, waar wij wonen. Het is niet heel spectaculair. In de buurt zijn wel wat bezienswaardigheden in de vorm van natuur: de Beagle Channel en het Tierra del Fuego, oftewel Vuurland. Wij besluiten gewoon een beetje in de stad rond te hangen. We lopen eerst naar het I_heart_Ushuaia teken. Op de achtergrond ligt onze boot, wat leuk is voor de foto. We lopen door de winkelstraat. Tijd voor koffie!

Hadden we dat aan boord niet kunnen nemen? Zeker wel. Maar aan boord hebben we geen internet. Hier aan land kunnen we mooi gebruik maken van de wifi. Even kijken of er nog belangrijke dingen zijn, bijvoorbeeld voor onze vluchten en verblijven na de cruise. Dan kijken we of ze ergens parfum en deo verkopen. We hebben iets te weinig meegenomen, blijkt. Andy is er al bijna doorheen. We vinden niets naar onze zin, dus wandelen we rustig verder, voor we teruglopen naar de boot.

Het is half drie, tijd voor lunch! Iedereen moet om half vier weer aan boord zijn, zodat de boot om vier uur kan uitvaren. Of niet. De sukkel van een kapitein heeft te lang gewacht met wegvaren, waardoor de zee nu weer te ruw is. We moeten blijven liggen. Nu zouden wij best durven wegvaren, maar de kapitein moet rekening houden met de gemiddeld hoge leeftijd van zijn passagiers, de hoeveelheid Amerikanen aan boord en de kans dat die rechtszaken aanspannen, mocht er eentje met looprek en al omflikkeren.

Dat we nog niet vertrekken is trouwens goed nieuws voor de zes Chinezen, die om kwart over vier nog een keer komen aanrennen en bijna de boot hebben gemist. Oh, en de 38 Duitsers zijn aan boord! Die zullen ook best blij zijn, verwacht ik. Goed, we blijven dus nog even aan de pier liggen. Ondertussen is het kerstavond. Voor sommige Amerikanen is dat blijkbaar hetzelfde als Carnaval. Een deel verschijnt in kerstpyjama – opa & oma, ouders en kinderen allemaal dezelfde. Een ander deel heeft foute kersttruien en andere kerstopsmuk tevoorschijn gehaald.

Omdat het kerstavond is, zingen de officiers aan boord Christmas Carols. Dat is best leuk, iedereen doet ook gezellig mee. Er is een show van een countryzanger, Jonathan Scott Roth. Hij is behoorlijk goed en enthousiast, als je bedenkt dat hij dit al minstens duizend keer heeft gedaan. Als we de zaal verlaten, horen we voor ons Nederlands… We maken een praatje met het echtpaar. Ze vertellen dat er nog een Nederlands stel aan boord is. Zijn we in totaal met zijn zessen.

Zij zijn in Los Angeles opgestapt. Dat was namelijk ook een optie, een cruise van 33 nachten. Het zijn ervaren cruisers, ze zitten al over de 30. Voor ons is dit de zesde cruise.Hoe leuk cruisen ook is, ik zou niet alleen maar willen cruisen. Je bezoekt dan weliswaar veel landen, maar je ziet steeds maar een fragment van het land zelf en dan meestal het meest toeristische. Anyhow. We nemen afscheid en wandelen nog wat rond over het schip.

Nu we toch nog niet vertrekken, maak ik nog wat avondopnames van Ushuaia. De zon gaat hier laat onder en heel vroeg weer op, maar het wordt hier toch soort van donker. Er is zelfs een blauw uurtje, het moment nadat de zon is ondergegaan en de lucht prachtig blauw is. Dat zie je vooral op foto’s. Rond half twaalf ’s avonds kan de boot dan toch eindelijk vertrekken. Dat is voor ons een mooi moment om te gaan slapen.

---

Merry Christmas! Het is vandaag eerste kerstdag. Voor veel landen de enige kerstdag. In Nederland vieren we ook tweede kerstdag. Aangezien hier aan boord geen meubelboulevard is en de boot Amerikaans georiënteerd, merken we dit jaar alleen iets van eerste kerstdag. We beginnen die dag natuurlijk met een ontbijt in de Horizon Court. Tussen ontbijt en lunch wandelen we over dek 7. Daar kunnen we de redelijk woeste zee gadeslaan. Het schip zit behoorlijk te deinen, je moet soms je evenwicht een beetje zien te bewaren. Nu hebben we wel eens erger meegemaakt; op de terugweg van de cruise naar Mexico bijvoorbeeld. Oh, en op de ferry in Noorwegen. Dit valt wat dat betreft nog wel mee. Toch gaat er soms een rij glazen om of opent er onverwacht een deur.

Het is dus kerst vandaag en dan komt uiteraard de kerstman langs. Dat betekent cadeautjes voor de kinderen (ja, die zijn ook aan boord) en iedereen op de foto met Santa. Behalve dat is er vandaag niet bijzonder veel te doen. Er is een Trivia, maar met hele stomme vragen. De kapitein gaf vanochtend een lezing over Antarctica. Hij is hier al vaker geweest. Die lezing is terug te zien op de tv in je kamer. Wij vonden de lezing te vroeg om live te volgen en was bovendien erg druk bezocht. Handiger om die rustig in je cabin terug te kijken. Hij is onverwacht erg interessant en geeft meer inzicht in de onvoorspelbare en steeds veranderende condities in dit deel van de wereld. Er zijn hier veel stormen, die elkaar vaak opvolgen. Je moet als kapitein een window zien te vinden om er tussendoor te varen. Of je route gaandeweg bijstellen. Onze kapitein miste een window bij Ushuaia en heeft inderdaad de route aangepast.

We komen als het goed is, morgen aan bij Elephant Island. Hier strandde de bemanning van de Endurance, de expeditie boot die in 1916 zonk. Met behulp van ijsschotsen en een paar reddingssloepen bereikte de bemanning uiteindelijk dit eiland. Een deel van de bemanning maakte hier een kamp, terwijl kapitein Sir Ernest Shackleton met vijf anderen op zoek ging naar hulp. Hij wist Zuid-Georgia te bereiken en na drie mislukte pogingen lukte het bij de vierde de achtergelaten bemanning te redden. Dat is het bijzondere verhaal in een notendop. Ik denk dat ik nog eens de film ga kijken of het boek ga lezen voor het volledige verhaal.

Goed, vandaag een zeedag. Er is weinig anders te zien buiten dan water. We lummelen wat rond, voor het tijd is voor het avondeten. Omdat het kerst is, is er natuurlijk kalkoen met broodvulling en cranberries. Best lekker. Na het eten gaan we eerst een andere kamer vragen. Ja, alweer. We hebben nu namelijk een puber naast ons. Die smijt met deuren of zit met vrienden op zijn kamer lawaai te maken. Gelukkig zien ze wat daar het probleem van is en we krijgen nu een kamer met een raam aangeboden. Nou, dat willen we wel! Ze moeten het even in orde maken, maar als we na de avondshow terugkomen, kunnen we de kamer bekijken. Okay.

De avondshow is een kerstshow, waarbij de muzikanten die ook overdag aan boord spelen, vanavond met zijn allen kerstliedjes brengen. Best leuk. Als de show is afgelopen, gaan we terug naar de klantenservice voor die andere kamer. De kamer is op dek 8 en heeft inderdaad een raam, met onbelemmerd zicht ook nog eens! Doe ons die maar. We pakken in de oude kamer onze spullen weer in. Als we klaar zijn, bellen we de balie dat de spullen verhuisd kunnen worden. Nemen wij ondertussen een kijkje bij de karaoke. Kan soms leuk zijn, maar is het helaas deze keer niet. We geven het op als twee grieten nog een keer een musicalliedje doen. Vreselijk!

We nemen in het atrium nog een drankje en gaan dan naar onze nieuwe kamer. Waar we niet in kunnen. Dus maar weer naar de balie. De toegang wordt alsnog geregeld. Dan blijkt dat onze spullen nog niet zijn verhuisd en de nieuwe kamer is nog niet naar onze wens ingericht. Verdorie. Weer terug naar de balie. Het blijkt dat de dame aan wie ik had doorgegeven dat we klaar waren, het verkeerde kamernummer heeft doorgegeven. Maar het wordt nu in orde gemaakt. Als we nog even geduld hebben. Eindelijk, om half twaalf, zijn onze spullen verhuisd en onze nieuwe kamer in orde. Kunnen we nu nog wat relaxen en dan naar bed.

---

We worden wakker in een redelijk koude en vooral mistige wereld. Dat het mistig is, zien we door ons eigen raampje, jawel! We gaan ontbijten en nemen een eerste kijk buiten. Ja, niks te zien. Nou had de kapitein ook gezegd dat we grofweg tussen elf en drie zicht zullen hebben op Elephant Island. Rond half een gaan we lunchen. Tijdens de lunch zien we vogels. Dan is er vaak ook land in de buurt. En inderdaad, opeens komt er een prachtige besneeuwde berg uit de mist tevoorschijn! Snel camera’s halen en warm aankleden; het is 1 graden buiten. We gaan naar dek 7, voor een fantastisch zicht op Elephant Island.

Heel raar, ervoor en erna varen we door een mistige wereld, maar als we dicht langs dit eerste Antarctische eiland varen, breekt de zon door, zien we blauwe lucht en een klein laagje mist aan de onderkant van de bergen. Fantastisch! We zien ook kleine figuurtjes door het water springen: pinguïns. Ze zijn razendsnel, we kunnen ze daardoor niet op camera vastleggen. Ook zien we sprays… Walvissen! Ze blijven wel grotendeels onder water, maar ach, we genieten volop aan dek. Hoewel het fris is, is het niet overdreven koud. Met een sjaal, handschoenen en een muts is het prima te doen buiten. Ik haal wel snel even onze zonnebrillen, want met al dat wit en zon is de lucht behoorlijk fel.

Tussendoor drinken we een kop warme chocomelk en later warme bouillon, wat de crew heel toepasselijk op het buitendek aanbiedt. Tegen drieën zijn we dit eiland voorbij gevaren en keren we terug in de mist. Die mist is hardnekkig, zo wordt voorspeld. Als we de geplande route aanhouden, blijven we in dikke mist zitten. De kapitein past daarom zijn plannen weer aan en belooft ons hoe dan ook een prachtige ervaring in het Antarctische. We zijn benieuwd.

Voor vandaag valt er niets meer te ontdekken buiten, we vermaken ons verder binnensboots. Vanavond is er een illusionist voor de hoofdshow. En er is een jaren ’70 Trivia, tegelijk met de eerste show. Tussen de eerste en tweede show is niet zo heel veel te doen. Daarom gaan we om half acht naar de Trivia. Het is best leuk en we doen het nog niet zo slecht. Om half 10 is de tweede show van Gaston Quieto. Ook dat is best leuk en een beetje grappig. Hij doet een act waarbij hij de hele zaal, op een jongen na, in het complot betrekt.

Er zijn twee mensen op het podium. Eentje, de jongen, wordt weggestuurd, zogenaamd om niet te horen wat de andere persoon als antwoorden geeft. Ondertussen spreken we af dat we net doen of hij dezelfde, juiste antwoorden geeft en dat hij onzichtbaar wordt gemaakt. Het publiek doet goed mee en de arme jongen snapt er niets van. Na de show gaan we even naar de kamer om te plassen. En besluiten daar te blijven. We zijn best moe en hebben eigenlijk niet meer zo’n zin om rond te banjeren.

---

Het is maar goed dat we gisteren op tijd zijn gaan slapen, want om acht uur brult de kapitein ons weer eens wakker door het centrale omroepsysteem. De lul. Hij wil even laten weten dat hij de juiste keuze heeft gemaakt met de andere route, want we zijn uit de mist.

We varen door de Straat van Gerlache en stevenen af op Charlotte Bay. Daar komen we tegen twaalf uur aan, vanaf een uur hebben we echt scenic views en we blijven er een uur of drie ronddobberen. Dat klinkt hartstikke mooi, maar was om tien uur ook mooi nieuws geweest.

Goed, we zijn nou toch wakker, dus we gaan maar wassen, plassen, aankleden en ontbijten. Na het ontbijt besluiten we nog even een oogje dicht te knijpen. En dan belt Vincent van de Servicedesk ons wakker. Hoe het met ons gaat? Niet zo goed, aangezien we voor de tweede keer deze ochtend door de crew worden wakker gemaakt. Hij verontschuldigt zich en zegt later terug te bellen.

Nu we alweer wakker zijn, pakken we ons warm in en gaan naar buiten, met de camera’s in de aanslag. Want wat is het hier prachtig! We varen de baai binnen en blijven daar een beetje ronddobberen. De bergen en de langsdrijvende ijsbergen zijn fantastisch mooi.

We zien af en toe wat pinguïns zwemmen en in de verte een paar walvissen. Vanuit Charlotte Bay varen we naar de Wilhelmina Bay. Inderdaad, vernoemd naar onze eigen koningin Wilhelmina. De baai is ontdekt door de Belgische Adrien de Gerlache. Die was duidelijk meer fan van ons koningshuis dan van de Belgische.

Hier in deze baai is het zo mogelijk nog mooier dan het in Charlotte Bay was. De zon is doorgebroken, we hebben een prachtige blauwe lucht met witte wolken, donkere bergen met sneeuw, gletsjers en heel veel ijs dat voorbij komt. Het is net boven het vriespunt en in de zon is het eigenlijk niet eens echt koud.

We voelen ons best bevoorrecht dat we op deze bijzondere plek mogen zijn. Zo genieten we de hele dag aan dek. Naast ons staat een man met een Ferrari-jas. Andy vraagt of hij soms een Ferrari heeft. Ja, twee zelfs. Hij vraagt of wij uit Nederland komen.

Hij herkent ons accent, want hij heeft zelf zeven jaar in Nederland gewoond en aan de TU Delft gestudeerd. Het is een Canadees, die nu in California woont. Het blijkt een gezellige man en we kletsen een tijd. Ondertussen begint de boot aan de terugtocht uit de baai.

Afhankelijk van de condities kun je door deze baai varen, of je moet weer omdraaien. Wij moeten weer omdraaien. Terwijl we uit de Wilhelmina Bay varen, gaan we in onze cabin een beetje opwarmen. Dan gaan we naar de avond-trivia. Ik denk dat ik in deze wel aardig goed ben: hoofdsteden in de wereld. We doen het inderdaad niet slecht.

Na de Trivia gaan we naar de avondshow. Dat is vandaag weer een productieshow van de Princess Sapphire Singers & Dancers. Het is best leuk en de kwaliteit is een stuk beter dan op voorgaande cruises. Na de show nemen we nog een drankje en gaan dan lekker slapen.

---

Nu begint het echt vervelend te worden: de kapitein brult ons alweer wakker, om half acht deze keer. Dat er walvissen te zien zijn en dat we om 10 uur ergens binnenvaren. We don’t care! We gaan er nu maar eens een klacht over indienen. We vinden dat hij het centrale omroepsysteem misbruikt voor niet-kritische berichten.

Dit kan ook via het gangsysteem omgeroepen worden, in plaats van in de cabins. Mensen hebben hun rust nodig. Van de acht nachten die we nu aan boord zijn, hebben we op zes slecht geslapen. Eerst door de kapotte airco, toen de luidruchtige tiener naast ons en de kapitein die al vier ochtenden voor acht uur iedereen wakker brult.

Nou ja, als we dan toch wakker zijn, gaan we maar ontbijten. Andy gaat na het ontbijt nog even verder tukken, ik ga buiten kijken waarom we wakker werden gemaakt. De aangekondigde walvissen zijn inmiddels weer verdwenen natuurlijk. We zijn nu Paradise Bay binnengevaren, waar twee stations zijn van Zuidpoolonderzoekers.

Het Chileense kamp huisvest 16 mensen, het Argentijnse aan de andere kant slechts 4. Ze hebben gebeld met beide kampen. De Argentijnen waren niet thuis, de Chilenen wel. Of ze iets nodig hebben. Nou, verse groente zou fijn zijn. En een pizza gaat er ook wel in! Ze sturen een zodiac met 4 mensen, om de pizza’s op te halen. Of, zoals de kapitein grapt, Princess Sapphire bezorgt zijn pizza’s overal, zelfs op Antarctica.

Goed, als de Chilenen aan hun pizza beginnen, ga ik naar de Tourdesk. Op onze aankomstdag in Buenos Aires heb ik een excursie geboekt, die ons afzet op het vliegveld. We hebben namelijk een late vlucht, om half zes ’s middags. Zo hoeven we niet met onze bagage te zeulen en zien we nog wat van de stad.

Gisteren ontvingen we een formulier, waarop we de vluchtgegevens moesten invullen. Er stond alleen de code van het internationale vliegveld op. Wij vliegen binnenlands, naar de Iguazú watervallen, vanaf het andere vliegveld van Buenos Aires. Het blijkt dat de bagage ’s avonds wordt verzameld en bij aankomst meteen naar het vliegveld wordt gebracht, waar het zolang wordt opgeslagen.

Wij gaan dan in een bus de excursie door de stad maken. Na afloop rijdt de bus naar het internationale vliegveld. Alleen is dat voor ons het verkeerde vliegveld. Tja, het meisje zegt dat ze al vaak hebben gevraagd of het ook naar het andere vliegveld kan, maar dat kan niet. Daar hebben we niets aan, dus wil ik liever annuleren. Dat kan, als ik later de tickets langsbreng.

Dat doe ik, maar terwijl ik erover nadenk, word ik best een beetje boos. Als vooraf was aangegeven naar welk vliegveld je wordt gebracht, had ik een andere oplossing geboekt. Nu kan ik niks. We hebben geen internet, dus ik kan niets anders zoeken. Dan moet ik op onze volgende landdag in de Falkland Islands een internetcafé proberen te vinden, om een oplossing te zoeken.

Ik vind dat ze me tenminste internettoegang kan geven, zodat ik nu een alternatief kan zoeken. Het meisje weet niet zo goed wat ze moet doen. Gelukkig luistert haar manager mee. Die legt uit dat de bagage ergens wordt opgeslagen bij het ene vliegveld. Als de excursie is afgelopen, kan iedereen daar zijn/haar bagage ophalen en dan verder reizen.

Wij kunnen dan een taxi nemen naar het andere vliegveld. Hij kijkt even hoe ver het is en wat een taxi kost: 38 kilometer en het kost ongeveer 9 USD. Als goedmaker geeft hij Andy en mij elk 15 USD vergoeding. Kijk, dat is een nette oplossing en vooral geen gedoe om straks iets te moeten regelen. Mijn humeur klaart er in elk geval van op.

De rest van de middag brengen we vooral aan dek door. Want net als gisteren bevinden we ons in een prachtige omgeving. We zien pinguïns, gigantische bergpieken en gletsjerbergen. Erg indrukwekkend weer. Aan dek worden we aangesproken door een Nederlander. Hij woont al 30 jaar in de States en heeft een Amerikaans accent, maar is nog steeds Nederlander. Zijn familie komt uit Zeeland. We kletsen even en dan gaan we elk weer verder.

Voor het avondeten gaan we nu eens een keer bij de pizzeria op dek zes eten. Als het goed genoeg is voor de Chileense wetenschappers, is het immers ook goed genoeg voor ons! Normaal eten we op dek 14 in het Horizon Court buffetrestaurant. Daar kun je kiezen wat je wilt en dan nog een beetje nemen. Maar vandaag hebben we zin in pizza. En die smaakt prima! We snappen wel dat die Chilenen daar zin in hadden.

Na het eten gaan we naar de avondshow. Vandaag eindelijk de comedian, Kelly McDonald. Die zou op de dag dat we in Ushuaia waren al optreden, maar toen kon hij – net als de 38 Duitsers – niet aan boord komen. Vandaag is het eindelijk zover. Terwijl we wachten tot het begint, komen de Nederlanders die we eerder ontmoetten, voor ons zitten.

Ze blijken in Eindhoven te wonen. Mede-Brabanders dus. We kletsen tot de show begint. En die is erg grappig. Deze comedian komt als het goed is nog een keer komende week en dan gaan we zeker weer kijken. Nu gaan we nog even naar de Horizon Court, voor het toetje Of twee. En een half.

---

Rond half 10 komen we aan bij Deception Island. En weet je hoe we daar zijn gekomen? Langs Brabant Island! Jazeker. Okay, dit eiland kreeg zijn naam van diezelfde Belgische ontdekkingsreiziger en in die tijd hoorde Brabant bij België. Maar toch, wij vinden het grappig. Deception Island is een van de twee vulkanische eilanden in Antarctica.

Het heeft een heuse krater en wat losstaande rotsen, waarvan drie samen de Sewing-Machine Needles worden genoemd. Met wat fantasie lijkt het inderdaad op en naaimachine. Zo’n ouderwetse van Singer. Het eiland zelf lijkt meer op een hoefijzer. Het goede nieuws is dat de kapitein deze keer onze aankomst niet door de cabines heeft gebruld, maar netjes via het gangenomroepsysteem.

Zou hij hebben geluisterd? Of zouden er veel meer mensen hebben geklaagd? Het weer bij Deception Island is trouwens niet best. Het waait er nogal, waardoor we niet zo dichtbij kunnen komen als de kapitein had gewild. Daardoor zien we ook geen pinguïns, helaas. Of beter gezegd: weten we niet dat we heel veel pinguïns zien…

Eenmaal thuis bij het foto bewerken had ik een foto met allemaal vlekken erop. Flink ingezoomd en wat denk je? Allemaal pinguïns! Lekker dan. Tegen elf uur varen we verder. Of eigenlijk terug. Om een of andere reden wil de kapitein terug naar Elephant Island, waar we op de eerste Antarctica-dag waren. Blijkbaar hebben we het nog niet volledig gezien. Hij geeft gas om er te komen.

Om vervolgens aan het einde van de middag te ontdekken dat het er te slecht weer is en er teveel ijsvorming is. Er dreigde een groot stuk ijs in een van de schroeven te komen. Gelukkig werd dat op tijd gezien en kon de boot nog bijgestuurd worden. Voor ons uit schijnt er nog veel meer ijs te drijven. Omdat niemand zin heeft in een Titanicje, besluit de kapitein om te draaien. We varen hetzelfde stuk weer terug naar Deception Island.

Waarmee we een hele vaardag verspillen en als gevolg daarvan kunnen we niet naar de Falkland Islands. Dat is wel een grote teleurstelling. Op de Falklands woont namelijk een hele grote kolonie koningspinguïns. We hebben een helikoptervlucht geboekt om die van dichtbij te kunnen bekijken. Dat gaat nu niet door. Het ergste is, dat dat onze beste kans was om pinguïns van dichtbij te kunnen zien.

Aangezien er verder buiten weinig meer te zien is dan water, relaxen we binnen. We lezen wat, drinken wat, eten wat. In de avond hebben we niet zo heel veel zin om iets te doen. De illusionist van eergisteren geeft weer een show. We vonden hem niet dusdanig leuk dat we er daarvoor op uit gaan. Een heerlijke relaxdag dus!

---

We zijn vanochtend in de Admiralty Bay aangekomen. Wat betekent dat we nu drie keer hetzelfde stuk hebben gevaren tussen Deception Island en Elephant Island. We zien niet wat daar het voordeel van is. Lijkt ons alleen maar tijd- en brandstofverspilling. Maar goed, de kapitein is erg blij dat we hier zijn. Blijkbaar is het vrij uniek om de baai binnen te kunnen varen.

Dit is de eerste keer dat onze kapitein die kans krijgt, zegt hij. In de baai is een groot Braziliaans onderzoekkamp. We hebben er heel goed zicht op. Er staat ook ergens een rode container. Wij denken dat dat een kwijtgeraakte container van Ali Express is. Bart en Hanneke, de andere Nederlanders aan boord uit Eindhoven, denken eerder aan een stroomhuisje. Ja, dat kan ook.

We komen ze tegen op dek 15, waar we de baai staan te bewonderen. Ze hebben hun eigen financieel adviesbureau, vandaar dat ze nu zo vaak op vakantie kunnen. Als er internet is, kunnen ze aan boord ook gewoon een beetje werken. We kletsen een tijdje gezellig met ze. Dan gaan wij maar eens ontbijten, want dat hebben we nog niet gedaan. Na het ontbijt kijken we op het achterdek.

Daar worden we door andere mensen in het Nederlands aangesproken. Ah, dat zijn die andere twee. Voor zover we weten, zijn er zeven Nederlanders aan boord. Wij, Bart en Hanneke, de meneer die al 30 jaar in Amerika woont, en dit stel. Zij zijn ook in Los Angeles opgestapt. We kletsen ook met hen een tijdje en gaan dan nog even aan de andere kant van de boot kijken.

Rond elf uur verlaten we de Admiralty Bay en zetten koers naar Elephant Island. Alweer. We hadden toch liever gehad dat hij probeert bij de Falklands aan te leggen. Blijkbaar zit dat er echt niet in. Helaas. Hoewel… In de lift vertelt iemand dat ze via de Princess-app hebben doorgegeven dat ze liever Montevideo skippen dan Port Stanley. Hij hoopt dat meer mensen dat doorgeven.

Bij ons doet die  !#@$#%^&-app het niet, maar we lopen wel even langs de servicebalie. Aan de reactie van het meisje te zien hebben inderdaad al meer mensen dat aangegeven. Hopelijk luistert de kapitein. Als we terug gaan naar onze cabin, zien we daar twee certificaten liggen, als officieel bewijs dat we in Antarctica zijn geweest. Kijk, dat is leuk, die gaan we inlijsten.

Onderweg naar Elephant Island is er buiten weinig te zien en binnen is niet heel veel bijzonders te doen. Dus doen we weer waar we inmiddels goed in zijn: relaxen en lezen. Rond een uur of zeven ‘s avonds komen we bij Elephant Island aan. We kleden ons na het eten weer warm aan en gaan aan dek kijken. Aangezien het hier niet echt donker wordt, kan dat gemakkelijk, gewoon bij daglicht.

Er is alleen niet veel te zien, niets dat we de heenreis niet al zagen. Of wacht, toch wel: er komt een andere cruiseboot langs. En er zijn walvissen. Aan de sprays te zien zijn het best veel. En dat is ook het enige dat we er van zien: de sprays. Beetje jammer wel. Ook vanavond hebben we geen zin in de show, dus relaxen we nog een beetje meer, tot het bedtijd is.

---

We zijn vannacht de beruchte Drake Passage overgestoken. Waar we twee nachten terug niet langs konden vanwege het slechte weer. De boot schudt wel aardig, maar ook weer niet overdreven. Het is vandaag de laatste dag van het jaar. Ben benieuwd wat er vanavond allemaal te beleven valt. Overdag niet zoveel, hetzelfde als altijd. We gaan dus definitief niet naar de Falklands, mopperdemopper.

Omdat we nu twee aanleghavens hebben gemist en niet om Kaap Hoorn zijn gevaren, worden we gecompenseerd. Iedereen krijgt 100 USD credit op zijn/haar schipaccount. Dat is natuurlijk erg fijn. Daarnaast krijgt iedereen 20% korting op een volgende cruise. Dat is 20% van wat je voor deze cruise hebt betaald, zonder de taxes. Voor ons is dat totaal ruim €700,-. Het addertje is dat je voor juli 2023 moet boeken en voor juli 2024 moet vertrekken.

Nou hebben we voor winter 23/24 eigenlijk al andere plannen. En cruisen staat voorlopig nog niet op de agenda. Het is natuurlijk zonde als we zo’n grote korting niet gebruiken. Thuis maar eens kijken wat we eventueel zouden willen doen… Goed, vandaag dus weer een zeedag. Wat trouwens wel leuk is, is dat er op zeedagen Spaanse les wordt gegeven. Niet dat ik daaraan meedoe, want dat zit op het niveau dat ik voor deze vakantie al heb geleerd. Kan ik net zo goed mijn studieboeken nog eens doornemen. Maar wel superleuk idee.

Na het avondeten kleden we ons om voor Oudjaarsavond. Dat wil zeggen: Andy krijgt een feestmuts op en ik een diadeem. Klaar. Oh ja, alle gasten aan boord kregen vanochtend bij het ontbijt ook een hoed of een diadeem uitgereikt, met “happy new year” erop. Wij hadden onze eigen meegenomen en gebruiken die. Zijn we toch net even anders dan de rest. We beginnen onze avond met trivia. Deze keer gaat het over landmarks. We weten er best veel – en zijn ook bij veel geweest.

In het atrium zijn ze al even bezig om een champagnetoren op te bouwen. De gasten mogen er champagne over gieten. Allemaal voor de foto natuurlijk. Om half tien gaan we naar de avondshow. Komiek Kelly McDonald treedt weer op. Hij is niet zo leuk als de eerste keer. Ach, we hebben ons wel vermaakt. Na de show is er een ander event in het Princess Theater: The Liair Show. Vier panelleden geven alle vier een verklaring van de betekenis van een woord. Aan ons, het publiek, om uit te maken wie de waarheid spreekt.

Het is best grappig, leuker dan de show van de comedian. Het is om 23.15 afgelopen. Tijd om naar het atrium te gaan! Dat is in het hart van het schip en beslaat drie verdiepingen. Op de onderste, de vijfde, speelt de huisband. Er staan al veel mensen op de dansvloer en de rest op de trappen en balustrades eromheen. Zo tellen we af naar het nieuwe jaar: Happy New Year!

---

Het is vandaag… een zeedag. Alweer. We zijn sinds 24 december niet meer van boord geweest. Daar zaten natuurlijk de scenic cruising dagen in Antarctica bij. Toch zijn we blij als we weer eens aan land kunnen. Dat is niet vandaag. Vandaag doen we weer wat we steeds hebben gedaan. Buiten kijken bijvoorbeeld. Maar niet te lang, want het waait enorm en de zee is best woest. De boot heeft nog niet zoveel geschud als vandaag.

We eten weer wat, drinken weer wat en gaan naar de avondshow. Vandaag de vioolspelende Oekraïense zusjes en de country zingende zanger. Het is best leuk en de artiesten zijn behoorlijk goed. De vioolzusjes spelen elke dag in het atrium, op dek 5, we hebben ze al vaker gehoord. Vandaag krijgen we ook onze paspoorten terug. Die moesten we bij het inschepen inleveren, zodat de boot alle douanehandelingen voor ons kon doen.

Nu krijgen we ze weer terug, met de uitreisstempel van Chili erin. Voor Uruguay en Argentinië hoeft er blijkbaar niet gestempeld te worden. Tja, dat was het wel zo’n beetje voor vandaag. Morgen een nieuwe dag – op zee…

---

Vandaag de laatste zeedag, thank god. Het klinkt misschien raar, maar van al dat niks doen wordt je behoorlijk moe. En lui. Tja, wat doe je op een zeedag? Precies: eten, drinken, relaxen, beetje lezen, beetje rondbanjeren. De avond vullen we met eerst een trivia over liefdesliedjes. Daarna volgt een Marriage Match show. Die valt wat tegen, dus haken we eerder af om alvast een plekje te zoeken in het theater voor de avondshow.

Vanavond weer het Princess-team van zangers en dansers. En die is goed. In elk geval vermaken ze ons prima. We checken vandaag ook eens onze stateroom account. We hadden al de 100 dollar pp vergoeding gekregen voor de gemiste havens. We krijgen ook de al betaalde belasting voor die havens terug. En we hadden de vergoeding van 15 dollar pp voor de excursie, die naar de verkeerde luchthaven gaat.

Nu blijken we ook nog eens 200 USD per persoon credit te hebben gekregen. Geen idee waarom, maar we vermoeden vanwege de wisseling van kamers. Anyhow, als we zo doorgaan, krijgen we geld terug van Princess in plaats dat we een rekening moeten betalen. Ben benieuwd!

---

Vandaag is het… een landdag! Eindelijk kunnen we weer aan land. En wel in Uruguay. Land # 78: check! We hebben aangelegd in de hoofdstad van dit kleine landje: Montevideo. We zijn vanochtend om half zeven aangekomen en ik geloof dat we vanaf acht uur van boord kunnen.

Wij gaan eerst ontbijten en gaan rond half tien de stad verkennen. Ik had bedacht om hier fietsen te huren. Dat kan bij Orangebike en die zitten op een kwartiertje lopen. We verlaten het schip via dek vijf en wandelen met de meute mee naar de oude stad. We komen eerst bij Mercado del Puerto.

Dat is een overdekte vreetschuur, waar ze alvast de ovens aan het opstoken zijn om straks het vlees op te bakken. Urugay is net als buurland Argentinië het land van de steaks. En wat doen al die cruiseboottoeristen, die zich net 10 dagen lang vol hebben kunnen vreten aan boord? Inderdaad, die gaan zich aan land volvreten. Ongelofelijk.

Wij wandelen door de overdekte markt naar buiten en komen langs twee leuke pleintjes. Dan zien we de fietsverhuurder. Of tenminste, we zien een oranje fiets buitenstaan. Er hangt een bordje aan met een telefoonnummer. Blijkbaar moet je ze bellen om een fiets te kunnen huren. Er is tenminste nergens een fysieke shop te vinden.

Ja, dat gaat dus niet. We zijn tenminste niet van plan onze telefoons te gebruiken en voor veel geld te gaan bellen. Dus laat maar, we verkennen Montevideo wel te voet. Bij het verlaten van de pier kregen we een kaart met daarop een wandelroute en de bezienswaardigheden die je onderweg tegenkomt. Lopen we die route toch.

De wandelroute eindigt bij het Plaza de Indepencia. Op dit mooie plein staat het Palacio Salvo. Geen echt paleis, het was bedoeld om hotel te worden. In plaats daarvan werd het een kantoren- en appartementencomplex. Het is in elk geval een beroemd herkenningspunt van de stad geworden, zoals de Eiffeltoren dat van Parijs is.

Als we zijn uitgekeken op het plein, wandelen we weer rustig terug. Montevideo is een mooie stad, met prachtige panden, beetje koloniaal. Terug aan boord gaan we even opfrissen en dan lunchen. Na de lunch hebben we nog genoeg tijd om terug de stad in te gaan.

We hoeven pas om 16.30 terug aan boord te zijn. We wandelen weer naar de oude stad en gaan daar een tijdje mensen kijken. De Ferrari-man komt voorbij en maakt even een praatje. En uiteraard zien we nog veel meer mensen van de boot. Rond half vier vinden we het wel genoeg en gaan we terug aan boord.

Omdat het heerlijk weer is, ga ik nog een beetje bakken op dek 15, lekker op een ligbed in de zon. Rond half zes kijken we hoe onze boot zich de haven uit worstelt. Het ligt er namelijk best vol, met naast ons de cruiseboot Costa Favolosa en achter ons een groot containerschip. Het lukt om er tussenuit te manoeuvreren en we laten Montevideo achter ons, met geweldig zicht op de skyline ervan.

Dit is meteen onze laatste avond aan boord. We moeten voor negen uur vanavond onze grote bagage op de gang zetten, zodat dat morgen verwerkt kan worden. Dus gaan we eten, douchen en inpakken. We zijn rond half negen klaar. Tijd voor een laatste rondje over de boot. We gaan ook nog even naar de avondshow. Vanavond is er een Spaanse zanger, Carlos Nebot.

Het is niet onze stijl. We zijn ook best een beetje moe en moeten morgen vroeg op. We gaan daarom terug naar onze cabin, voor onze laatste nacht aan boord. Om er dan achter te komen dat de airco ermee opgehouden is. Het is vreselijk warm in onze kamer. Andy belt de receptie. Die zullen een monteur sturen.

Na een half uur is die er nog niet, dus loopt Andy naar de Klantenservice. Of we nog een ogenblik geduld hebben aub. Nou, niet echt, we moeten er morgen om half zeven uit, we willen wel graag naar bed. Na nog een half uur, om half twaalf, is er nog steeds geen monteur geweest. We gaan samen terug naar de Klantenservice.

Of ze ons dan nu een andere kamer willen geven. Dat wordt geregeld, maar duurt ook nog even. Ze moeten eerst controleren of de kamer die ze op het oog hebben, wel geschikt is. Als dat blijkt, kunnen we naar de andere kamer. De airco doet het goed en we halen onze spullen uit de andere kamer.

Gelukkig is dat bijna niks, de rest is natuurlijk vanavond al opgehaald. Rond een uur ’s nachts kunnen we dan eindelijk gaan slapen.

---

Die rotwekker gaat al om half zeven. We maken ons op de automatische piloot klaar en gaan dan snel ontbijten in de Horizon Court. We komen Bart tegen, van het Nederlandse stel Bart & Hanneke uit Eindhoven. Zij kwamen er gisteren achter dat hun terugvlucht drastisch is gewijzigd. Ze vliegen vanochtend al en moeten de geplande excursie skippen. Wij hebben gelukkig meer tijd, want we blijven hier nog een week. Na het ontbijt gaan we met onze laatste spullen eerst even langs de Klantenservice. Ik had gisteren een pasje gekregen om de deur te openen, dus die lever ik in. En vraag meteen of er wel een klacht is genoteerd over het gedoe gisteren met de kapotte airco. Dat is zo en daar zullen we waarschijnlijk later nog een reactie over krijgen.

Goed, dan gaan we nu maar naar Club Fusion, op dek 7. Daar moeten we ons om acht uur melden voor onze excursie met drop off op het vliegveld. We krijgen een sticker voor groep 16. Het blijkt dat het offboarden van alle groepen erg vertraagd is. Het is telkens wachten op nieuwe bussen. Eerlijk gezegd hebben we nog nooit meegemaakt dat het debarken vlekkeloos verloopt. Tja, er zit niets anders op dan wachten tot onze groep aan de beurt is. Dat duurt anderhalf uur, dan kunnen we eindelijk naar buiten. We checken uit met onze medaillons en moeten dan met een shuttlebus. De haven van Buenos Aires is een containerhaven, daar willen ze geen toeristen hebben rondlopen.

Omdat wij een excursie gaan maken, kunnen we bij aankomst bij de terminal meteen overstappen in een andere bus. Eindelijk, om 10.15 uur kunnen we dan vertrekken. Dat is nog steeds anderhalf uur te laat. We maken ons daarom een beetje zorgen of we wel op tijd bij het vliegveld worden afgezet. We moeten immers nog naar het andere vliegveld. Onze gids kijkt bedenkelijk. Joh, als je ons voor twee uur bij vliegveld Ezeiza afzet, komen we makkelijk op tijd naar het andere vliegveld. De gids zegt dat dat wel moet lukken. Mooi, dan gaan we nu naar La Recoleta. Dat is een begraafplaats. En wel een hele bijzondere.

Hier zijn alleen maar mausoleums, er is niemand in de grond begraven. De beroemdste persoon die hier ligt, is wel Eva Perón, also known as Evita. Onze gids was denk ik fan, want hij heeft hele verhalen over deze first lady van Argentinië. Wat ik niet wist, maar nu wel, is dat er met haar stoffelijk overschot is rondgezeuld. Het is nogal een luguber verhaal. Het lichaam van Evita was gebalsemd, zodat het in een monument kon worden opgebaard en eeuwig kon worden bezichtigd. Zoals een wassenbeeld, maar dan echt. Het monument kwam er alleen nooit. Na haar dood werd haar man, president Perón, door een coup afgezet en moest hals over kop Argentinië verlaten.

Het gebalsemde lichaam bleef achter. Het leger dat de coup had gepleegd, was bang dat het lichaam een symbool zou worden voor hun tegenstanders. Daarom verstopten ze het twee jaar lang op verschillende locaties. Daarna werd het stiekem naar Milaan gebracht, waar ze dan eindelijk werd begraven. Ongeveer twintig jaar later kreeg het leger spijt of zo en groef het lichaam op. Het werd aangeboden aan haar man en diens nieuwe echtgenote. Die laatste zorgde ervoor dat Evita uiteindelijk in Buenos Aires haar laatste rustplaats kreeg. Nou, en op die begraafplaats zijn we nu. We wandelen er met de hele groep rond. Het is best apart, de mausoleums zijn over het algemeen erg mooi. Voor zover een mausoleum mooi is dan.

Als we ons rondje hebben gemaakt, stapt iedereen weer in de bus. We rijden om het Plaza de Mayo heen. Hier vertelt de gids over de economische situatie in Argentinië. Die is niet best. Er is blijkbaar een inflatie van meer dan 90%. In oktober zijn er verkiezingen en hij hoopt dat er dan een betere president aan de macht komt. Van de huidige heeft hij duidelijk geen hoge pet op. De gids ratelt aan een stuk door, over Evita en over politiek. We rijden langs het presidentieel werkpaleis en de prachtige bankgebouwen aan het Plaza de Mayo. Dan door naar La Boca, de beroemdste en vooral kleurrijkste wijk van Buenos Aires. Aangezien er vandaag twee cruiseboten zijn aangekomen, stikt het er de moord van de toeristen.

Maar wat een leuke wijk! Je moet er alleen niet na zes uur ’s avonds zijn, want dan is het niet zo’n lekker buurtje meer. Maar nu kijken we onze ogen uit. We krijgen een half uur om rond te wandelen. Eigenlijk is La Boca een hele arme wijk. De huizen zijn er vooral gemaakt van golfplaten en ander restafval van de schepen in de haven. De golfplaten zijn in allerlei vrolijke kleuren geschilderd. Dat maakt de wijk een stuk gezelliger en je ziet niet direct de armoede die hier eigenlijk heerst. Het half uur vliegt voorbij, we moeten alweer de bus in en op naar het vliegveld. Het is best druk onderweg, net voor tweeën komen we er aan.

Bij het vliegveld zijn ze nog steeds bezig met het uitladen van de bagage van onze cruiseboot. Gelukkig zien we meteen al onze twee koffers staan, we hoeven niet te zoeken tussen al die koffers. Dan ga ik kijken of ik geld kan pinnen en of ik een taxi kan vinden naar het andere vliegveld. Beide lukt niet meteen. Ik vraag naar een ATM en net als ik ernaartoe onderweg ben, word ik aangesproken door een mannetje. Of hij kan helpen. Ik vertel dat ik een ATM zoek en een taxi naar het andere vliegveld. Hij helpt me. Eerst bij de ATM die het verste weg is, want die is volgens hem goedkoper. Het lukt alleen niet er geld uit te krijgen. Dan naar de andere ATM, die waarnaar ik eigenlijk al op weg was. Ook daar lukt het niet.

Dan bedenkt de man dat hij een taxi kan regelen, waar ik met creditcard voor kan betalen. Uhm, had dat dan meteen gezegd… Het kost 9500 pesos. Doe maar. Maar ik ga wel eerst Andy halen. Die zit nog steeds buiten te wachten met de koffers. We lopen samen terug de terminal in. Ik besluit ook nog even te vragen bij de grote stand middenin de hal waar “Taxi’s Ezeiza” op staat. Ja, daar kan ik dus ook gewoon een taxi regelen, met creditcard betalen en voor 2000 pesos minder. Ik snap het hele nut van het mannetje niet, hij heeft alleen maar onze tijd verspilt. Ondertussen is het half drie, het wordt tijd om te gaan rijden. Gelukkig komt de taxi er vrijwel meteen aan en kunnen we op weg.

Tegen drie uur zijn we bij het Jorge Newberry vliegveld. Omdat we nog steeds geen contant Argentijns geld hebben, kunnen we de chauffeur geen fooi geven. We hebben nog wel wat Chileense pesos en die lust hij ook. We nemen afscheid en gaan dan gauw de terminal in. Snel de laatste spullen die we vanochtend nog nodig hadden, in de koffer stoppen en dan inchecken. De koffers mogen elk 25 kilo wegen. Nu is de ene 27 en de andere 23 kilo, we moeten gewicht gaan herverdelen. Dat doen we en komen dan aardig uit. Ik vind 24,5 en 25,5 kilo tenminste erg netjes. Dat vindt de grondstewardess gelukkig ook. Ze vraagt of we vloeiend Spaans spreken. Nou, niet echt nee. Oh, dan moeten we andere stoelen, want nu hebben we stoelen bij de exit rij. Dat is ook jammer.

Helemaal jammer is dat we nu niet naast elkaar kunnen zitten. Het vliegtuig zit tjokvol. Nou ja, het is maar een kort ritje, dat overleven we wel. Als we zijn ingecheckt, gaan we door de controle en dan naar onze gate. We hebben sinds vanochtend aan boord niets meer gegeten, dus ik haal eerst veel te dure broodjes. Ze zijn wel lekker, gelukkig. Het boarden gebeurt in twee rijen. We hebben alleen geen flauw idee in welke rij wij moeten staan. Gelukkig weet de jongen achter ons het. Hij vertelt het ons in het Engels, om er dan achter te komen dat we Nederlanders zijn, net als hijzelf. Je ziet ons ook overal he. Hij is al drie maanden door Zuid Amerika aan het reizen en gaat nu ook naar Puerto Iguazú. We kletsen even, tot we aan boord kunnen.

We vertrekken om 18 uur en landen een kleine twee uur later in Puerto Iguazú. Hier ga ik eerst geld pinnen. Ook dat gaat niet vlekkeloos. Ik begrijp niet helemaal wat er op het scherm staat. Gelukkig staat er een behulpzaam stel dat Engels spreekt. Ah, ik mag geen grote bedragen opnemen. Nou ja, groot, 100 piek is niet echt veel dacht ik. Maar goed, ik kies een kleiner bedrag en dan lukt het om geld te pinnen. Gelukkig, want dan kunnen we de taxichauffeur tenminste betalen. Die staat netjes buiten op ons te wachten, met mijn naam op een papier. Alejandro is erg aardig, maar spreekt nauwelijks Engels. Dan is Google Translate toch wel erg handig!

Hij schrijft dat hij ook beschikbaar is voor trips, mochten we dat willen. Nou, voor vrijdag hebben we wel iets nodig. We spreken af dat ik hem daarover WhatsApp, zodra we wifi hebben. We komen bij ons hotel, het O2 hotel. De taxirit kost ons 3.500 pesos, we geven 4.000. We gaan inchecken en krijgen een prima kamer op de 5^e verdieping. We gaan eerst een hapje eten. Of vooral drinken, want we hebben een enorme dorst. Honger hebben we eigenlijk niet zo. Het centrum van Puerto Iguazú is gezellig druk en toeristisch. We zitten natuurlijk ook middenin het hoogseizoen. We lopen naar de vreet- en drinkstraat. Bij het eerste restaurant waar we aanschuiven, laat de bediening lang op zich wachten. Graag of niet, dan gaan we wel naar een ander.

Daar twijfelen we wat we willen eten. We hebben vooral dorst, dus graag eerst drinken, dan kijken we ondertussen naar de kaart. Blijkbaar snapt de ober het niet, want we krijgen maar geen drinken. Laat ook maar dan. We zien een supermarkt, dan halen we daar wel drinken. En een ijsje. Meer honger hebben we eigenlijk niet. Met de voorraad drinken lopen we terug naar ons hotel.

Nu was ons plan om morgen met de bus naar de Iguazú watervallen te gaan. Daarvoor zijn we tenslotte hier. Maar eigenlijk is met de bus best een gedoe.

Moeten we eerst naar de bushalte, kaartjes kopen, dan naar de watervallen, waar we om elf uur moeten zijn vanwege het tijdslot waarvoor we kaartjes hebben. Ik stuur Alejandro een bericht, of hij ons niet kan brengen. Ja hoor, dat kan. Kost 3.000 pesos. Vinden wij prima. We spreken om tien uur af. Gaan we nu maar gauw lekker slapen, want het is alweer half twaalf geweest.

---

Vandaag staat het derde grote hoogtepunt van deze vakantie op het programma: de Iguazú watervallen. Die liggen op de grens van Argentinië en Brazilië en je kunt ze vanaf beide kanten bekijken. Wij doen vandaag de Argentijnse kant. Daarvoor hadden we de chauffeur van gisteren, Alejandro, gevraagd ons te brengen. Hij stuurde vanochtend een bericht dat hij zelf niet kan en dat hij een collega heeft geregeld. Ook prima. Gaan wij eerst ontbijten in het hotel. Dat is helemaal in orde, best uitgebreid ook.

Nieuwe chauffeur Javier haalt ons om tien uur op. We vragen of hij eerst langs een ATM kan rijden, want we hebben nog steeds geen cash geld. Dat is goed. Er staat alleen een gigantische rij, ik denk dat er minstens 30 mensen staan te wachten. Dat schiet niet op, want we moeten nog steeds voor elf uur in het park zijn. Javier gebruikt een vertaalprogramma en zegt dat we hem ook met een kaart kunnen betalen. Dan komt er alleen wel 10% bij. Vinden we geen probleem, pinnen is namelijk ook niet bepaald gratis.

Dan gaan we naar de watervallen. Dat is ongeveer een half uur rijden. We waren van plan wel met de bus terug te gaan. We hebben namelijk geen idee hoeveel tijd we nodig hebben bij de watervallen en we willen ons niet aan de klok hoeven te houden. Javier vertelt dat het erg druk is en dat er veel mensen met de bus zullen gaan. Hij kan ons ook ophalen. Er is gratis wifi in het park, we kunnen hem een bericht sturen als we klaar zijn. Dan is hij er met ongeveer een half uur. Dat klinkt beter dan in een volle bus te moeten.

Hij zet ons bij de ingang af. Er staat een gigantische rij voor de kaartverkoop. Gelukkig hebben wij al online kaartjes gekocht en kunnen we zo doorlopen naar de ingang van het park. De kaartjes waren 3.400 Argentijnse pesos per persoon. Gezien de wisselende koers van de pesos is het moeilijk te zeggen hoeveel dat in euro’s is. Goed, we gaan het park in. We zijn iets te vroeg, het is 10.45 uur, maar dat is geen probleem, we mogen doorlopen. Er zijn wandelroutes door het park en er gaat een trein.

Voor de trein moet je gratis kaartjes halen, zodat je op een bepaald tijdstip meekunt. Er zijn natuurlijk maar beperkte plaatsen, vandaar. Wij hebben kaartjes voor de trein van twaalf uur. Dat is over een uur. De trein rijdt naar het eindpunt, van waar je naar de Devil’s Troat kunt wandelen. Alleen is die route gesloten. We gaan daarom vragen of we wel met de trein mee moeten. Nee hoor, de eerste trail is hier tien minuten vandaan en dan kun je al de watervallen gaan bewonderen. Mooi, dan gaan we lopen.

We nemen de groene route naar het volgende station en volgen vanaf daar de blauwe route, de Upper Trail. En inderdaad, na tien minuten horen we water. Dan staan we oog in oog met het natuurfenomeen. Wauw! De watervallen zijn prachtig. Ze zijn dan ook tot Werelderfgoed verklaard door UNESCO. Het zijn er maar liefst 275, die samen 2,5 kilometer breed zijn en de hoogste is 82 meter hoog. Erg indrukwekkend. We wandelen de hele blauwe route en genieten volop. Onderweg komen we bij diverse uitkijkpunten, met allemaal geweldig uitzicht. We zien ook wat wildlife onderweg. Zo is er een gifgroene slang en een grote hagedis van ik denk wel een halve meter lang.

En er zijn veel vlinders, in allerlei kleuren. Maar niet zoveel als dat er selfie-queens zijn. Wanneer is de mens zo ijdel geworden, dat ze telkens met hun eigen bakkes op de foto moeten? Wij genieten liever van het moois dat er te zien is. En dat is geweldig. Om een uur of twee komen we bij het tweede treinstation. Daar is een winkeltje waar je koud drinken, ijsjes, empanadas en andere dingen kunt kopen. Wij hebben wel behoefte aan de eerste drie dingen. We sturen ook Javier een bericht, of hij ons op komt halen. Lopen wij op ons gemak richting uitgang.

Onderweg komen we de Nederlandse jongen tegen, die we gisteren op het vliegveld ontmoetten. We praten even en gaan dan weer verder. Bij de ingang van het park is een geldautomaat en daar lukt het eindelijk om geld op te nemen. Kunnen we Javier contant betalen. Javier zet ons netjes bij het hotel af. We betalen hem 6.000 pesos en geven 1.000 fooi. We gaan eerst eens lekker douchen, want man, wat was het warm vandaag! Dat in combinatie met vier kilometer lopen = klotsoksels.

Als we ons weer een beetje mens voelen, gaan we het dorp in om te eten. We kiezen voor een restaurantje waar ze ons de vleesschotel voor twee aanbevelen. Prima. We zijn tenslotte in het land van de steaks. Het vlees is veel en goed. We halen nog even drinken bij de supermarkt en gaan dan terug naar ons hotel. Met hulp van de receptioniste boek ik voor morgen kaartjes voor de Braziliaanse kant van de watervallen. Die kosten per persoon 86 Braziliaanse real, ongeveer 15 euro. We hebben Alejandro gevraagd ons daar morgen naartoe te brengen. Nu gaan we nog wat relaxen en dan lekker slapen.

---

We hebben om tien uur afgesproken met Alejandro. Dan hebben we ruim de tijd om in Brazilië te komen en voor 11.30 uur bij het park te zijn. We zorgen dat we hebben ontbeten en uitgecheckt. Gisteren stond er een lange file voor de grens, we verwachten een lange reistijd. Het blijkt echter dat er een andere overgang is voor taxi’s. Daar zijn we vrij vlot. Alejandro geeft onze paspoorten af, samen met een formulier dat hij moest invullen. Dat wordt gecontroleerd en we kunnen verder. We zijn in Brazilië, land #79! Normaal zou ik Brazilië nog niet meetellen, aangezien we maar in een klein hoekje van een gigantisch land zijn. En we slapen er niet, wat een van mijn zelfbedachte regels is. Ik maak een uitzondering, gezien de moeite die het later gaat kosten om het land uit te komen…

Daarover later meer. Nu gaan we naar de Braziliaanse kant van de watervallen. We komen er om 10.45 aan en moeten wachten tot we in de rij kunnen voor ons tijdslot van 11.30 uur. Al snel blijkt waarom: je gaat met bussen het park in. Het begin van de watervallen-trail is namelijk nog een eind vanaf de ingang. Er rijden daarom af en aan bussen om de mensen ernaartoe te brengen. Om dat een beetje in de hand te houden, mag je alleen binnen jouw tijdslot mee. Als onze groep aan de beurt is, gaat het best vlot. We komen een half uur later, rond twaalf uur, bij het begin van de trail aan. Daar kan het genieten meteen beginnen: vanaf hier heb je magnifiek zicht op de watervallen!

Stonden we gisteren vooral boven het water aan de Argentijnse kant, nu kijken we daarnaar vanaf de Braziliaanse kant. In Argentinië kom je dichter bij het water, maar hier heb je veel beter uitzicht. Nu zie je pas goed hoe immens groot het is. De wandelroute is wel wat lastiger. Die van gisteren was bijvoorbeeld ook prima geschikt voor rolstoelers. Deze van vandaag heeft wat dalingen en trappetjes erin. Dat red je niet met een rolstoel. De totale lengte van de route is 1,5 kilometer en je wandelt langs de hele breedte van de watervallen, tot aan Devil’s Troat. Inderdaad, waar we gisteren vanaf de Argentijnse kant niet konden komen. Het is fantastisch! Wat een natuurgeweld zeg. En wat zijn er veel mensen….

Je kunt behoorlijk dicht bij de Devil’s Troat komen. Daarvoor moet je over een brug naar een platform. Dat zijn heel veel mensen van plan. Waarbij al die selfie-queens behoorlijk in de weg staan. Irritant volk. Op het platform zelf is het ook enorm druk, maar met wat elleboogwerk kom je wel vooraan. Ik herhaal: wat is het hier fantastisch! Ik ben blij dat we ook deze kant van de watervallen hebben gedaan. Ik vind de Braziliaanse kant mooier, omdat je hier de volledige watervallen te zien krijgt. En natuurlijk omdat je zo dicht bij Devil’s Troat kunt komen. Niet dat je zou moeten kiezen tussen beide kanten. Als je hier toch naartoe gaat, moet je ze gewoon allebei doen. Simpel.

Wij zijn aan het einde van de route gekomen. Hier gaan de bussen weer terug naar de ingang. Nu zijn we inmiddels best een stuk afgedaald. We zullen daarom weer omhoog moeten. Gelukkig gaan er liften omhoog. Moet je wel even voor in de rij, maar dan heb je ook wat. Uitzicht van bovenaf, bijvoorbeeld. Bovenaan moeten we ook even in de rij, om in een bus te kunnen. Die van ons is een dubbeldekker met open zijkanten en we kunnen bovenin zitten. Terug bij de ingang kopen we eerst eten en drinken. We hebben sinds het ontbijt niets meer gegeten en het is inmiddels drie uur. We lusten wel weer wat. Terwijl we eten, probeer ik Alejandro een WhatsApp te sturen, dat we klaar zijn. De gratis wifi werkt hier alleen niet goed. Net als ik nog een rondje door het complex loop, op zoek naar betere verbinding, staat Alejandro opeens voor mijn neus.

Ik denk dat hij hier binnen heeft gewacht op ons. Dat is maar goed ook, want het was nog steeds niet gelukt het appje te versturen. Hij gaat de auto halen en dan kunnen we verder. Het is nu half vier, we hebben ruim drie uur door het park gelopen (zonder de reistijd van en naar de ingang). Nu gaan we naar Paraguay, daar slapen we vanavond. Dat is niet ver; we zitten hier in een drielandengebied en Paraguay ligt aan de andere kant van de rivier. Om bij ons hotel te komen, hebben we echter wat uitdagingen. Toen we vanochtend Brazilië binnenkwamen, zijn we niet door de douane gegaan. Of in elk geval hoefden we daar niet te stoppen. Maar aangezien we nu naar Paraguay gaan, via Brazilië, zullen we wel in- en uitreisstempels moeten hebben.

We gaan daarom eerst terug naar Argentinië en dan naar de Braziliaanse douane. We moeten uitstappen en lopen samen met Alejandro naar het douanekantoor. Terwijl we wachten, worden we aangesproken door de oudere man achter ons. Welke taal we spreken? Nederlands. Ah, hij is Zwitsers. Hij woont de helft van het jaar in Zwitserland, de andere helft in Paraguay. Het is even geleden dat we Duits hebben gesproken, we moeten goed luisteren om zijn Zwitserse Duits te verstaan. Het is wel een grapjas en zo komen we de wachttijd vermakelijk door. Als we aan de beurt zijn, vertelt Alejandro wat we komen doen (niks, we willen naar Paraguay) en geeft zijn kenteken door. Dan krijgen we een inreisstempel in onze paspoorten. Al met al zijn we hier een half uur mee bezig geweest.

Nu kunnen we door Brazilië rijden naar de grensovergang met Paraguay. Daar moeten we eerst een uitreisstempel halen bij de Braziliaanse douane. Er staat een lange rij buiten te wachten. We schuifelen langzaam mee naar voren, tot ook wij het douanekantoor in mogen. Daar krijgen we de uitreisstempels van Brazilië. Dit deel duurde maar liefst een uur. En dan zijn we er nog niet. Nu moeten we nog door de Paraguayaanse douane. Daar is gelukkig geen rij. Alejandro helpt weer vertellen wat we komen doen: we willen graag slapen in Ciudad del Este en morgen naar Encarnación. Dat mag, we krijgen een inreisstempel van Paraguay. Land #80: check!

Nu kunnen we eindelijk naar ons hotel, waar we om half zeven aankomen. Dit hele grapje, over een totale lengte van 24 kilometer, heeft maar liefst drie uur geduurd! En arme Alejandro moet nog terug naar Puerto Iguazú, waar we vanochtend begonnen… We betalen hem de afgesproken 20.000 pesos en geven nog 3.000 pesos fooi. Dan kunnen we gaan inchecken. Het Rio Hotel by Bourbon is een mooi hotel. Groot ook. Onze kamer is prima. We nemen eerst een kop koffie en gaan dan op zoek naar een pinautomaat. Van de receptie begrepen we dat je hier het beste in dollars kunt betalen. Dat kun je bij veel pinautomaten gewoon uit de muur halen. Vlakbij is er eentje en inderdaad, we kunnen dollars pinnen. We nemen 200 dollar op, dan hebben we hopelijk later in Argentinië ook geen gedoe meer met geld. De automaat spuugt twee briefjes van 100 uit. Dat is niet handig. Gelukkig kan de receptie wisselen naar kleinere biljetten.

Mooi, dan willen we nu graag een restaurant vinden om te eten. Het blijkt dat we in de Chinese buurt zitten. Er zijn alleen Chinese restaurants. En casino’s. In allebei hebben we geen zin. Weet je wat, ons hotel heeft ook een restaurant, laten we daar gaan eten. Andy bestelt een chorizo steak met friet, ik een gebakken tilapia met gepofte aardappel en een salade. Smaakt best prima. Gaan we nu eindelijk douchen, relaxen en dan lekker slapen.

---

Vandaag is een reisdag. Met de bus, van de ene kant van het land naar de andere. Dan zien we hopelijk ook nog wat van het land zelf en kunnen we comfortabel zitten. Ik heb online een bus met luxe stoelen geboekt, voor ongeveer 15 euro per persoon. Het is namelijk ruim zes uur reizen. Eerst gaan we wassen, plassen en ontbijten. Het ontbijt is inclusief en is helemaal prima. Ook weer erg uitgebreid en veel keuze. Om kwart voor tien checken we uit.

Er wordt gebeld voor een taxi en die komt even later. Hij zet ons vier kilometer verderop af bij het busstation. Dat kost vijf dollar. Ik geef twintig, maar hij heeft niet zoveel dollars als wisselgeld. Er is ook niemand die kan wisselen. Of het goed is dat hij in guarani, de lokale valuta, teruggeeft. Ja hoor. In de busterminal haal ik empanadas en koekjes voor onderweg. Dan wachten we even op onze bus van 10.45 uur. Onze bagage gaat in het bagageruim.

Er staat een jong stelletje te wachten om hun bagage daar ook in te doen. Ze hebben een grote plastic zak vol kleding bij zich. Die scheurt. Gelukkig is er ducttape to the rescue! Wij hebben een rol meegenomen, die is ook al van pas gekomen deze vakantie. Ik weet de rol snel te vinden en het stelletje plakt er gauw de scheur mee dicht. Goed, we kunnen aan boord van de bus. We maken het ons gemakkelijk in onze luxe stoelen. Die zijn beneden; bovenin zijn de semicama stoelen, de minder luxe.

In ons deel zitten slechts een paar andere passagiers, boven is het aardig vol en lawaaierig. Zoals gezegd duurt de rit naar Encarnación ruim zes uur. De bus stopt regelmatig onderweg en dan komen er telkens verkopers binnen, met eten en drinken. We hadden dus niet per se de empanadas hoeven te kopen. Ach, we hebben ze nu. In Santa Rita stopt de bus ruim een kwartier en kunnen we even de benen strekken, eten of drinken halen of de plee bezoeken Die ik niet kan vinden; volgens mij zit die in een restaurant of zo. Laat maar.

We rijden door en om vij… oh, de bus is kapot gegaan. Net voor het plaatsje Trinidad zijn we aan de kant van de weg gestopt. Wij dachten omdat het een bushalte is, maar dan komt de chauffeur binnen. Hij heeft een schroevendraaier in de hand en zijn shirt zit onder de smeervlekken. Hij vertelt iets, maar geen idee wat. Ik vraag het meisje naast ons of ze via een vertaalprogramma kan uitleggen wat er aan de hand is. Ja, de bus is stuk. Als het niet gefixed kan worden, moeten we een uur wachten op een andere bus.

We kijken even buiten en zien de chauffeur druk onder de motorkap rommelen. Dan trekt hij een stuk slang uit het motordeel en gooit dat weg. Wat denk je? Hij doet het weer! Even later kunnen we weer op weg. Als we heuvelop moeten, is het nog even spannend. De chauffeur heeft de airco uitgezet en gaat met een slakkegangetje omhoog… Ja, de bus houdt vol! Berg-af kan de airco ook weer aan. Tegen half zes komen we op het busstation van Encarnación aan.

We pakken onze koffers en lopen naar ons hotel. Dat is een straat achter het busstation, lekker dichtbij. We worden hartelijk ontvangen en krijgen een prima kamer, met een goed werkende airco. Als we een beetje zijn bijgekomen met een kop koffie, lopen we een klein stukje door de stad. Een heel klein stukje, want het is behoorlijk warm en het gaat bergaf- of op. Weet je wat, ons hotel heeft ook een restaurant. Laten we daar gaan eten.

Het gaat om acht uur open, we moeten een half uurtje wachten. Andy gaat weer voor de chorizo steak. Ik neem een gevuld varkenshaasje. Niet de meest lekkere maaltijd, maar het kost dan ook geen knoop: twee tientjes of zo. Na het eten gaan we naar onze kamer, relaxen, rommelen en lekker slapen.

---

Vandaag gaan we naar een van de weinige bezienswaardigheden van Paraguay: de ruïnes in Trinidad. Paraguay mist de grote toeristentrekkers die de buurlanden wel hebben. Daarom wordt het door maar weinig toeristen bezocht. Toch hebben ze er wel een paar. De hoofdstad, Asunción, schijnt een mooie stad te zijn. Helaas kregen we dat niet in onze route ingepast. De Itaipu dam is ook indrukwekkend. Maar die delen ze met Brazilië, dus niet exclusief. Dan is er nog Ciudad del Este, waar we afgelopen nacht sliepen. Daar schijn je goed en goedkoop te kunnen winkelen.

Hier bij Encarnación zijn de ruïnes van een Jezuïeten complex in Trinidad. We hadden gisteren bij het hotel gevraagd hoe we daar het beste naartoe kunnen. Ze adviseerden per taxi en ze hebben daar zelf een mannetje voor. Voordat we die regelen, gaan we eerst ontbijten in het hotel, dat is inclusief. De keuze is uitgebreid in eten, maar niet in schone en gedekte tafels. Daar lopen ze nogal mee achter. We vinden toch een tafeltje, schuiven zelf de troep van de vorige ontbijters aan de kant en weten ook nog schoon bestek te vinden. Ziezo, wij kunnen er wel even tegen.

Als we klaar zijn om te gaan, vragen we bij de receptie of er iemand kan komen om geld te wisselen. Want in tegenstelling tot wat ze in Ciudad del Este zeiden, hebben ze hier toch echt liever guarani dan dollars. Zitten wij dan met onze dollars. Omdat het vandaag zondag is, is het geldwisselkantoor gesloten Maar de zeer goed Engels sprekende receptioniste heeft een mannetje, dat kan komen om geld te wisselen. We wisselen 100 dollar en krijgen daar 720.000 gurani voor terug. Dan wachten we op de taxi, die ook ondertussen is gebeld.

De chauffeur is een aardige kerel, die ons in ongeveer 40 minuten naar Trinidad brengt. Hij schrijft zijn telefoonnummer op, zodat we hem kunnen berichten als we weer terug willen. Bij de lobby hebben ze wifi, zegt hij, dus dat moet lukken. Mooi, gaan wij de ruïnes bewonderen. Dat is Werelderfgoed, aldus UNESCO en het ligt er inderdaad keurig verzorgd bij. We betalen 25.000 guarani entree per persoon, maar liefst €3,20. Daarvoor hebben we drie dagen lang toegang, ook ‘s avonds. Dan schijnt de boel er mooi verlicht te zijn.

We hadden niet zo’n zin om ’s avonds te gaan en hebben het risico genomen dat we in de volle zon moeten lopen. Het is inderdaad errug heet vandaag, 38 graden maar liefst. Met een zon die ongenadig hard schijnt. Ach, hopelijk kunnen we zo een voorraadje vitamine D aanleggen, ter overbrugging straks van de donkere wintermaanden in Nederland. Voordat we naar de ruïnes kunnen, worden we verzocht een korte film te bekijken. Daarin wordt uitgelegd wat er hier te zien is. Dat kan in het Spaans, Engels en Duits.

We leren dat de Europese Jezuïeten sinds de 17 eeuw de indianen hielpen bij het verbouwen van voedsel. Zo ontstonden er verschillende Jezuïeten nederzettingen, waarvan deze in Trinidad prachtig bewaard is gebleven. Nou ja, voor een ruïne dan. Na de film wandelen we op ons gemak langs de restanten van gebouwen. En dat is best mooi. Omdat Paraguay nog niet wordt overspoeld door toeristen, lopen er hier ook maar weinig rond, gelukkig. Misschien een mannetje of 15 totaal, als wij er zijn. Je kunt ze makkelijk ontwijken.

Na een dik uur zijn we wel uitgekeken We lopen terug naar de lobby en vragen daar om toegang tot de wifi. Dat krijgen we, zodat we ons mannetje een bericht kunnen sturen. Hij komt ons binnen drie kwartier ophalen. Terwijl we terugrijden, vertelt hij dat hij ons morgen ook naar het vliegveld zal brengen. Ah mooi, dan heeft de aardige receptioniste dat ook al voor ons geregeld! We spreken af dat hij ons om negen uur ophaalt morgen. We hebben namelijk om één uur een vlucht naar Buenos Aires.

Voor nu vragen we of hij ons afzet op het Plaza de Armas, het centrale plein in Encarnación. Kunnen we deze stad nog een beetje bekijken. We betalen de chauffeur net als op de heenreis 150.000 guarani. Het Plaza de Armas is wel aardig. Om onduidelijke redenen is er een kleine Japanse tuin aangelegd. Van het plein lopen we rustig richting de Paraná rivier. Dat is de scheiding tussen Paraguay en Argentinië. Aan de overkant van het water is de skyline van Posadas, dat dus in Argentinië ligt. Vanaf daar vliegen we morgen weer verder.

Vlakbij het water zit een McDonalds. Precies waar we zin in hebben! Het is namelijk al een uur of drie, half vier en we hebben sinds het ontbijt niets meer gegeten. We nemen een hamburgermenu, dan kunnen we er weer tegen. We lopen verder naar het water. Hier is een heus strand aangelegd, Playa San José. Aangezien het weekend is, is het er erg druk. Het strand is vol met mensen op strandstoelen en onder parasols. Natuurlijk wordt er druk gezwommen en gespeeld in het water. Want man, wat is het warm!

Aan het water staat een historisch monument: de korenmolen met de iconische silo’s. Het werd gebouwd in 1940 en was erg belangrijk voor de economie van de stad en van Paraguay. Nu is het niet meer in gebruik. Dankzij inspanningen van de inwoners bleven de twee gebouwen als historisch erfgoed bewaard.

Als we hier zijn uitgekeken, wandelen we heel rustig terug naar ons hotel. Want dat gaat omhoog. Met weinig schaduw. Gelukkig hebben we alle tijd van de wereld. Als we weer bij het busstation komen, haal ik nog wat flesjes drinken.

Het stalletje verkoopt ook grote thermoskannen met de speciale bekers en lepels voor mate, de nationale drank hier en in Argentinië. We hebben al heel veel Zuid-Amerikanen zien sjouwen met de kannen. Lijkt mij enigszins onhandig, zo’n grote kan meesjouwen. Blijkbaar weegt dat niet op tegen het genot van een glaasje mate. Wat gewoon thee is. Goed, terug in ons hotel wil de receptioniste weten hoe we het hebben gehad en of alles goed is gegaan met hun taximannetje. Ja, we hebben een hele fijne dag gehad en het mannetje is prima in orde. Morgen brengt hij ons ook naar het vliegveld.

Nu gaan wij eerst eens douchen en afkoelen. Ik herhaal nog een keer: het is verschrikkelijk warm vandaag, 38 graden! Als we weer een beetje mens zijn geworden, gaan we boven kijken. Ons hotel heeft namelijk een rooftop restaurant en bar, met fantastisch uitzicht op de skyline van Posadas. De ober van het restaurant begint een heel verhaal, ik geloof of we gereserveerd hebben. We begrijpen niet zo goed wat hij van ons wil. We willen gewoon even de ondergaande zon boven Posadas bewonderen. Even later komt hij terug met het aardige receptiemeisje.

Die zit hier toevallig ook te eten, het is haar vrije avond. Ah, er is onverwacht een tafeltje vrij gekomen, als we willen kunnen we in het restaurant eten. Nou, we moeten toch eten en het uitzicht is er natuurlijk fantastisch. Doe maar. Het is gelukkig ook afgekoeld, het is nu met 25 graden heerlijk buiten. Vandaag bestel ik een hamburger en Andy een soort vleesschotel. Die van mij is prima, van Andy iets minder. De Paraguyaanse keuken staat er niet echt om bekend culinaire hoogstandjes te bieden. We gaan terug naar onze kamer, waar we nog een kop koffie nemen voor we gaan relaxen en slapen.

---

De stroom was vannacht uitgevallen! Om ongeveer half vier hield de airco ermee op. Dat merk je aan twee dingen: het wordt warm en het wordt stil. Het is vannacht nog steeds 22 graden buiten en zonder airco wordt de kamer al snel weer warm. En diezelfde airco maakt heel veel lawaai, wel op een prettige manier. De fan blaast namelijk best hard en dat hoor je goed. Als de stroom uitvalt, word ik dan ook wakker van de stilte.

En kan ik daarna niet meer slapen door de warmte. Omdat het licht het wel doet, ga ik maar eens vragen bij de receptie of inderdaad de stroom is uitgevallen, of dat het een probleem in onze kamer is. Nee, is in de hele buurt. Er zit niets anders op dan wachten tot het het weer doet. En dat duurt ruim anderhalf uur. Voordat ik eindelijk weer slaap, is het bijna half zes. We moeten er om zeven uur weer uit, kort nachtje dus.

We hebben om negen uur afgesproken met de taxichauffeur. Eerst maar eens ontbijten. Er is op dit tijdstip en deze doordeweekse dag bijna niemand in het restaurant, we kunnen rustig eten aan een schone tafel. Als we klaar zijn, checken we uit. We regelen nog even fooi voor het restaurant. Dat was gisteren niet gelukt omdat we te weinig cash hadden. Dan gaan we naar buiten, waar ook de taxi al wacht.

Om op het vliegveld te komen, moeten we de brug over de Paraná oversteken. Daar is een file voor. Geen probleem, onze chauffeur weet een sluiproute waarmee hij zo’n beetje de hele rij voorbij rijdt. Slimme kerel. Aan deze kant van de brug is de Paraguayaanse douane. We kunnen in de auto blijven zitten, de chauffeur geeft onze paspoorten voor de uitreisstempels. Dan kunnen we de brug op, voor een stuk niemandsland.

Aan het einde is de Argentijnse douane. Hier staat een korte file. Ook hier verder weinig problemen om verder te kunnen. Ziezo, we zijn terug in Argentinië. Tot aan het vliegveld hebben we twintig kilometer gereden en daar hebben we toch een kleine anderhalf uur over gedaan. We checken in voor onze vlucht, krijgen onze boardingpassen en wachten tot het boarden begint. De vlucht zit nagenoeg vol, zoals tegenwoordig alle vluchten, lijkt het wel.

Het is anderhalf uur vliegen naar BA – we hebben iets met anderhalf uur vandaag, blijkbaar. In BA wachten we even op de koffer en gaan dan naar buiten voor onze taxi. De chauffeur heeft al een berichtje gestuurd en ik stuur een foto van ons, ter herkenning. Hij weet ons daardoor snel te vinden. Het is een aardige jongen, die ons netjes bij ons hotel afzet. Hij laat zijn gegevens achter, mochten we nog eens een taxi nodig hebben.

In het hotel worden we verwelkomd door een heel aardige receptioniste met de bijzondere naam Huilen. Als ze onze paspoorten ziet, schiet ze in de lach Ze weet inmiddels wat haar naam in onze taal betekent. Je spreekt het trouwens uit als “Ou-wielen”. We vertellen dat dat in onze taal banden zijn, van auto of fiets…. Dat wist ze nog niet. Haar naam is een typische inheems Argentijnse naam, vandaar. Haar achternaam is trouwens Gill. Laten we daar maar niet over hebben…

Als we zijn ingecheckt en bijgekomen van de reis, gaan we de stad in. De straat Florida, die parallel aan onze straat loopt, is een lange winkelstraat. Hier kun je ook geld wisselen, aangezien pinnen nog steeds een ding is hier. Gelukkig hebben we nog wat dollars, we gaan daarom eerst op zoek naar een wisselkantoor. Terwijl je door Florida loopt, word je verschillende keren aangesproken door wisselaars. Omdat we het toch gek vinden om op straat geld te wisselen, doen we dat bij een Western Union.

Als dat geregeld is, lopen we verder door de gezellig straat. We komen langs een schoenenpoetser. Mijn witte leren schoenen mogen wel eens opgefrist worden, dus ik neem plaats op het krukje. Het mannetje gaat enthousiast aan de slag en vertelt ondertussen hele verhalen in het Spaans. Ik versta er maar weinig van. Ik begrijp alleen dat hij oorspronkelijk uit Kazachstan komt, maar ondertussen al 25 jaar of zo hier woont.

Als mijn schoenen weer fris zijn, lopen we verder. Bijna aan het einde kun je linksaf naar het Plaza de Mayo. Dit is het hart van de stad, ook in politiek opzicht. Dat komt ten eerste door het gigantische Casa Rosada, het roze presidentiële hoofdkwartier van Argentinië. Het paleis is vooral beroemd vanwege de balkonscènes eind jaren ’40, die Evita Perón hier hield. Vanaf het statige balkon sprak de presidentsvrouw de toegestroomde menigtes toe. Madonna zong vanaf dit balkon “Don’t cry for me Argentina”, voor de film “Evita”.

In andere mooie gebouwen aan het plein huizen ministeries en vooral veel banken. We waren hier vorige week met de uitscheepexcursie al langsgereden. Nu gaan we het nog eens goed bekijken. Op de terugweg halen we eten bij een McDonaldsachtig fastfoodrestaurant. Want er is niets anders te vinden en we hebben geen zin in ingewikkeld. Ik neem voor de verandering eens een salade. Ook voor het laatst denk ik, want er is niet veel aan. Andy’s hamburger is wel erg smaakvol.

Als toetje nemen we een lekker ijsje van de tent die in deze tent zit. Dan wandelen we verder terug. Bij een klein shopje halen we een voorraadje drinken en dan naar ons hotel. Koffie, douchen, relaxen en lekker slapen!

---

We gaan vandaag naar Tigre. Dat ligt 30 kilometer verderop, aan de deltamonding van de Paraná. Inderdaad, de rivier waar we gisteren overheen reden vanuit Encarnación. Voordat we daar naartoe gaan, gaan we natuurlijk eerst ontbijten. Zoals we inmiddels gewend zijn, is het ontbijt uitgebreid met volop keuze. Niets op aan te merken.

Als we klaar zijn, wandelen we naar treinstation Retiro. Dat is hier vlakbij, 10 minuutjes lopen. Onderweg komen we langs het monument voor de slachtoffers van de Falklandoorlog. In het station kopen we bij de kiosk twee retourtjes naar Tigre. Voor het OV hebben ze hier de SUBE-kaart, die je voor bus, metro en trein kunt gebruiken.

Wij gaan alleen vandaag met het OV, we vinden papieren kaartjes prima, ook al zijn die iets duurder. Het kost namelijk nog steeds maar weinig: 140 pesos per persoon voor een retourtje. Daar kun je je geen buil aan vallen. We hebben geluk, de trein van 10.54 uur komt er net aan en we kunnen meteen instappen.

Het is een uurtje rijden naar Tigre. Onderweg wordt er vijftien keer gestopt en ontpopt de trein zich tot een mini-braderie. We hebben zangers en verkopers. Als we willen, kunnen we empanadas, frisdrank, snoep, sokken en iets handigs voor je telefoon kopen. Als we willen dan he. Maar we willen niet.

In Tigre is het warm, graadje of 34. We zoeken daarom snel een boot op, hopelijk is het op het water lekker koel. We zien een klein bootje. Dat spreekt ons meer aan dan de grote catamarans, waar een hele kudde tegelijk in past. Deze boot is open met een dak erboven en we zijn met vier andere volwassenen en drie kinderen.

De boottocht duurt net als de treinrit ook een uur en brengt ons langs alle mooie of bijzondere huizen en aanlegsteigers in de delta. Het is lekker om zo op het water te zijn. Wij zien ons hier eigenlijk best wel wonen… Terug met de voeten op aarde zoeken we een restaurantje, voor wat eten en drinken. We nemen een deelschotel met verschillende gerechten. En een groot glas drinken erbij.

Omdat het zo warm is, hebben we weinig zin om verder door de hitte te sjouwen. Dus wandelen we terug naar het treinstation, waar net de trein van 14.23 uur aankomt. We kunnen weer zo instappen. De terugreis duurt, je verwacht het niet, een uur. Vanaf station Retiro wandelen we weer op ons gemak terug naar het hotel.

Eerst een beetje afkoelen en bijkomen met een kop koffie. Om een uur of zes gaan we er nog even op uit. We willen graag de obelisk en het Teatro Colón aan de 9 de Julio Avenue zien. Dus wandelen we daar naartoe. Het is nu trouwens wel lekker buiten, het is afgekoeld naar 27 graden en er staat een windje.

Als we de 9 de Julio Avenue opstappen, zien we meteen al de obelisk. Het is een nationaal historisch monument en icoon van de stad. Het ligt aan de Plaza de la República. Daar stond het helemaal vol, toen Argentinië het WK van 2022 won. De obelisk werd in 1936 gebouwd, ter ere van de vierhonderdste verjaardag van de eerste stichting van de stad.

Wij blijven bij het plein vandaan, we lopen naar het Teatro Colón. De akoestiek van dit operatheater wordt als een van de beste ter wereld beschouwd. Het mooie gebouw heeft 2.500 zitplaatsen en er kunnen nog eens 1.000 mensen staan. Best groot dus. We wandelen terug en komen weer in de Calle Florida uit. Daar zien we een restaurantje. Mooi, want het is inmiddels tijd voor avondeten.

Helaas is het eten niet erg bijzonder. Andy krijgt zelfs koude friet en een aangebrand ei op zijn hamburger. Hoe kun je nou een ei laten aanbranden? We geven dan ook geen fooi. We gaan nog even op zoek naar een ijsje als toetje. Onderweg komen we langs Galerias Pacifico en besluiten binnen te kijken. Het is een mooi pand, met allerlei merkwinkels.

Dan verder op zoek naar dat ijsje. We doen niet te moeilijk en kopen er eentje in een supermarktje. Terwijl we die opeten, lopen we terug naar het hotel. Je raadt het al: lekker douchen, relaxen en dan slapen!

---

Na het ontbijt vanochtend wandelen we naar de haven. We gaan vandaag namelijk naar Uruguay, naar het historische plaatsje Colonia del Sacramento. Dat ligt aan de andere kant van het water. Heel Uruguay ligt daar trouwens. Vorige week waren we er met de cruise al in de hoofdstad, Montevideo. Nu naar de andere bezienswaardigheid van dit landje. Je gaat er met de ferry naartoe.

Nu is, heel gek, een tour met een wandeling een stuk voordeliger dan enkel een retourtje boeken. Dus hebben we een tour met een wandeling geboekt. Ja, we blijven wel Hollanders natuurlijk. En de prijs is ook met tour best behoorlijk: 13.225 Argentijnse pesos per persoon. Afhankelijk van de actuele koers is dat tussen de 35 en 50 euro.

De ferry gaat om 12.15 uur. Omdat we naar een ander land reizen, moeten we wel op tijd zijn, want we moeten natuurlijk door de douane. Op internet lees ik verschillende verhalen over hoe lang van tevoren je er moet zijn. We gaan daarom maar op tijd. Liever te vroeg dan de boot gemist. Na het uitgebreide ontbijt wandelen we zo rond tien uur naar de bootterminal van Buquebus.

Er is nog een ferry die deze route vaart, de Colonia Express, maar die vertrekt van een haven een stuk verderop. Deze is tien minuten lopen. Het is vandaag trouwens bewolkt. En dat is wel lekker, eindelijk eens niet die brandende zon op je lijf. Het is wel een beetje benauwd, want het is nog steeds een graad of 26.

We komen bij de bootterminal aan. Dat is eigenlijk net een luchthaven. We moeten inchecken en je kunt bagage mee laten nemen. Dat hebben we natuurlijk niet, we gaan maar een dagje op en neer. Na het inchecken moeten we door de douane. Die van Argentinië en Uruguay zitten gezellig naast elkaar in een hokje.

Eerst moeten we door de een uit het land geschreven worden, dan door de andere erin. Argentinië doet helaas niet aan stempels in het paspoort, Uruguay doet dat gelukkig wel. Op de cruise hadden we geen stempel gekregen, maar nu alsnog. Zo, nu nog even door de controle en dan wachten tot we kunnen boarden.

En ja, we zijn veel te vroeg. Het is nu denk ik 10.45 uur en de boot vertrekt om 12.15. Ach, de wachtruimte is groot en er zijn genoeg banken om op te zitten. Dan kunnen we aan boord. Je mag zelf een zitplaats uitzoeken. Er gaan wel veel mensen mee, dus het loopt al vlot vol. De boottocht duurt een uur en een kwartier.

Aan boord is een taxfree winkel, waar je onder andere drank en snoep kunt inslaan. Ik heb het idee dat sommige passagiers daarvoor de overtocht maken: goedkoop inslaan en nog wat vermaak aan de overkant. Er is ook een kleine cafetaria aan boord, mocht je iets willen eten of drinken. Om half twee komen we aan in Uruguay, in Colonia.

Hier zouden we met de geboekte wandeltour mee kunnen gaan. Het blijkt echter dat we daar geen zin in hebben. Geeft ook niet, er is niemand die controleert of je je wel houdt aan hetgeen je hebt geboekt. Nee, wij wandelen met de kudde mee van boord en dan op ons gemak naar het historische deel van het plaatsje. En dat is erg charmant.

Daarom staat ook deze plek op de Werelderfgoedlijst. Er zijn prachtige huizen langs hobbelige straatjes. We lopen op ons gemak richting de vuurtoren en daarna rustig weer terug. We komen langs een vreettentje en hebben wel zin in empanadas. Ze zijn alleen niet bepaald lekker. Dat vertel ik de verkoper ook. Die kijkt me stomverbaasd aan. Ja, er zit gewoon geen smaak aan.

We zijn zo een uurtje of twee aan het rondwandelen door Colonia. Dan weer terug naar de boot, voor de terugtocht om 17 uur. Er staat een lange rij voor de controle en de douane. Gelukkig loopt het wel aardig vlot door. We halen een uitreisstempel bij de Uruguayaanse douane en kunnen dan in de volgende rij aansluiten, die voor de boot zelf.

De terugreis verloopt hetzelfde als de heenreis. Nou ja, de andere kant op. Om kwart over zes zijn we weer terug in Buenos Aires. Hier moeten we eerst langs de Argentijnse douane. Die doet nog steeds niet aan stempelen maar heet ons wel welkom. We lopen naar ons hotel, waar we gaan bijkomen met een kop koffie.

Dan gaan we nog een keer op pad, onze laatste avondmaaltijd deze vakantie. Morgen zit het er alweer op, dan vliegen we terug naar huis. Nu nog een keer lekker Argentijns eten. Net als we buiten staan, begint het te plenzen. Hoho, don’t cry for me, Argentina…

We gaan naar het restaurant Posadas, vlakbij om de hoek. Daar krijgen we veel teveel vlees. Zoveel dat we het niet op kunnen, maar het is het geld zeker waard. Omdat het inmiddels al donker is, lopen we na het eten meteen terug naar het hotel, voor onze laatste nacht in Buenos Aires.

---

Het zit erop. Vijf weken vakantie is voorbij gevlogen! Maar wacht, we vliegen pas om 18 uur vandaag, dus we hebben nog een hele ochtend te besteden in Buenos Aires. Dat doen we met nog een bezoekje aan La Boca. Ik heb de taxichauffeur van maandag gevraagd of hij ons kan rijden. Dat kan en hij haalt ons om tien uur op.

Met het hotel heb ik geregeld dat we pas om twee uur hoeven uit te checken. Dan kunnen we als we terugkomen van La Boca, nog even douchen, omkleden en fris in de taxi naar het vliegveld. Maar eerst ontbijten. Dat is weer prima. Om tien uur staat de taxi voor de deur en worden we naar La Boca gebracht.

We lopen eerst naar het voetbalstadion van CA Boca Juniors. Dat is de club waar Maradona is begonnen. Je ziet dan ook veel tekeningen van Maradona in de straten. In dit deel zie je vooral de kleuren van CA Boca, blauw en geel. We bewonderen weer de prachtige gekleurde huizen, de muurschilderingen en de gekke poppen uit de ramen. Ja, leuke buurt!

We hadden met de chauffeur afgesproken dat hij ons om half twaalf weer ophaalt en terugbrengt naar het hotel. Ook nu blijkt dat men goed van vertrouwen is, want we hebben hem nog helemaal niet betaald. Dat doen we voor beide ritjes, als hij ons weer bij het hotel afzet. Zo, gaan wij lekker douchen en omkleden.

Nog een kop koffie, de laatste spullen inpakken en dan zijn we klaar om te gaan. De volgende taxi staat al klaar, we checken uit en laten ons naar het vliegveld brengen. Nu vliegen we wel van vliegveld Ezeiza. Dat is drie kwartier rijden. We geven onze allerlaatste 500 pesos als fooi en gaan dan inchecken.

Nu hadden we op de heenweg drie koffers, voor een deel gevuld met weggooikleding. De derde koffer hadden we op de cruiseboot achtergelaten. Nu hopen we dat we met de overgebleven twee op de toegestane 23 kilo per koffer zitten. Net niet: 24 en 23,5. Gelukkig doen ze daar niet moeilijk over. We gaan door de controle en de douane en wachten bij de gate tot we kunnen boarden.

Het toestel staat er al, maar het boarden duurt nog even. Het is een groot toestel en er worden twee gates gebruikt om iedereen binnen te krijgen. Dat is ook echt iedereen: deze vlucht zit ook alweer ramvol. We hebben een rij van drie en ik krijg een buurman. Een hele vervelende buurman. Hij kan namelijk geen vijf tellen stilzitten en respect voor andermans ruimte heeft hij ook niet. En hij heeft een hele slechte adem.

Tot overmaat van ramp giet hij een deel van zijn koffie over me heen. Terwijl ik slaap. Ik ben dan ook redelijk chagrijnig. Maar goed, we hebben dertien uur door te brengen. Gelukkig lukt het slapen verder wel, het is immers een nachtvlucht. We krijgen aan het begin van de vlucht een warme maaltijd en anderhalf uur voor we landen, een broodje met fruit en een energiereep.

Tussendoor brengen ze flesjes water. Om elf uur landen we in Frankfurt. Onze volgende vlucht gaat pas om half vijf, we hebben alle tijd van de wereld. We gaan rustig naar het toilet, door de controle, langs de douane en naar onze gate. De laatste vlucht naar Amsterdam is peanuts, we landen een uur later. Het is dan vrijdagavond, zes uur.

Als we door de douane zijn en onze bagage hebben, zoeken we lijn 300 naar Amstelveen. Ah, die komt er net aan! Zo jammer dat deze de andere kant op gaat… Als we daar achter komen, stappen we snel weer uit. Gelukkig komt er vlot een bus die wel de juiste kant opgaat. We zwaaien nog een keer naar Schiphol en zijn een kwartier later bij het busstation in Amstelveen.

We lopen de laatste 500 meter naar de parkeergarage. Tja, waar hadden we ook alweer geparkeerd? We moeten even zoeken, maar zien dan de Suzuki staan. Die start meteen, zodat we naar Kaatsheuvel kunnen rijden. Na precies vijf weken zijn we dan weer thuis, waar we kunnen nagenieten van een werkelijk fantastische reis.

---

Epiloog

Dit was een Geweldige Reis. Met hoofdletters. Want wat zijn we bevoorrecht dat we deze mooie reis hebben kunnen maken! Er waren drie hoogtepunten en alles daar omheen was ook zeer geslaagd. We waren nog niet eerder zo lang op reis geweest. Door de diversiteit van de reis zijn die vijf weken voorbij gevlogen. We waren op een afgelegen eiland, bezochten levendige steden in Zuid-Amerika, relaxten aan boord van een cruiseboot, mochten het spectaculaire Antarctica aanschouwen, gingen naar twee kleine, vrij onbekende landjes en stonden met open mond naar een spectaculaire waterval te kijken. Eén groot feest.

De heenreis was behoorlijk lang. We zijn twee dagen onderweg geweest, voordat we in Santiago, Chili aankwamen. Door de lange overstap in Toronto, Canada konden we die lange reis doorbreken door de stad in te gaan. Heel gemakkelijk en zeker een aanrader. Met de speciale UP Express trein ben je zo in downtown Toronto. Nu waren wij er in de winter en het was er behoorlijk koud. Ben je er bij lekkerder weer, is een ritje met de ferry een aanrader. Dan heb je perfect zicht op de skyline. Dat heb je ook vanaf de CN Tower. Die kun je niet missen, want die zie je zo’n beetje overal bovenuit steken in downtown.

Vanuit Santiago vlogen we door naar Paaseiland. Dit afgelegen eiland bereik je na vijf uur vliegen. Door corona zitten ze daar nog niet op dezelfde hoeveelheid bezoekers als voor de pandemie. Dat was dan weer mazzel voor ons, want anders was het er vast veel en veel drukker geweest. Nu was het er heerlijk. Het was erg bijzonder om de moai beelden te zien. Want wat zijn dat er veel en wat zijn ze groot! Heel eerlijk vind ik de natuur op Hawaii mooier, maar Paaseiland is zeker een prachtige en bijzondere bestemming.

In Chili zelf bezochten we natuurlijk hoofdstad Santiago. Leuke stad, maar ik zou er niet speciaal voor naartoe gaan. Maar goed, als je tóch in de buurt bent… We werden er vaak gewaarschuwd voor zakkenrollers en diefstal. Toch hebben we ons er niet onveilig gevoeld. Ook niet in Valparaíso. Kijk, dat is nog eens een leuke stad! Een stad met een rauw randje, zoals het een havenstad betaamt. Door de kleurige huizen en de alom aanwezig grafitti kijk je er je ogen uit. Vooral leuk om gebruik te maken van de vele ascensors, de kleine kabelbaantjes. Die helpen je de ca. 42 heuvels bedwingen.

Onze cruise begon in San Antonio, een andere havenstad in Chili. De cruise duurde 16 dagen, 17 nachten. Daarvan zaten we maar liefst 13 dagen op zee. Dat was iets meer dan oorspronkelijk de bedoeling was. Door het weer en de keuzes die onze kapitein maakte, misten we helaas twee aanleghavens. Dat was nogal balen, want we hadden erg graag naar de Falkland Eilanden gewild. Daar heb je namelijk een grote kolonie koningspinguïns, waar je vrij dichtbij kunt komen. En het is geen bestemming waar je zo eventjes naartoe gaat, daarvoor is het te afgelegen. Nou ja, niets aan te doen.

Tijdens die 13 zeedagen voeren we vijf dagen lang langs Antarctica. Dat was een onvergetelijke ervaring! Je zou denken dat er weinig te zien is. IJs is ijs en sneeuw is sneeuw. Maar wat is dat een prachtig landschap! We hebben er onze ogen uitgekeken. Het Antarctisch schiereiland bestaat eigenlijk uit verschillende eilanden. Die hebben allemaal besneeuwde bergen en geïsoleerde baaien. We zijn er een aantal binnengevaren. Daar hadden we een blauwe lucht bij, wat het nog eens extra speciaal maakte. Wist je trouwens dat ijs blauw is, niet wit?

Of het er niet koud was? Nee, dat viel erg mee. We waren er in de zomer, die op het zuidelijk halfrond tegenovergesteld is aan die van ons op het noordelijk halfrond. De temperatuur lag rond het vriespunt. In Nederland was het half december kouder… Natuurlijk is het op het vaste land van Antarctica heel wat kouder, ook in de zomer. Daar zal het een graad of -30 zijn geweest. Wij voeren langs het schiereiland, helemaal aan de bovenkant van het continent. Daar is het een tikkie warmer.

Ik word vaak gevraagd of we ook ijsberen hebben gezien. Wat ik eerst ook niet wist: die leven alleen op de Noordpool, dus nee. Hier heb je vooral allerlei soorten pinguïns, zeehonden, walvissen en vogels. Wij zagen naast sneeuw, ijs en besneeuwde bergen vooral pinguïns en walvissen. Dat wil zeggen, die pinguïns stoven om de boot heen door het water, we hebben ze niet van heel dichtbij kunnen bewonderen. Pas achteraf zag ik op de foto’s hoeveel we er voorbij waren gevaren… Van de walvissen zagen we af en toe een glimp of zelfs een staart, maar meestal de sprays.

De cruiseboot legde aan in Ushuaia, de zuidelijkste stad op deze aardbol. Weinig spectaculair, vooral bedoeld als startpunt om naar Antarctica te gaan. Of als eindpunt van de Pan American Highway. Dat is de route die begint in Alaska en hier eindigt. Tenzij je andersom reist. Klinkt als een bucketlist-item… Anyhow. Ushuaia was vooral leuk omdat we daar van boord konden. Na ons Antarctica-avontuur legden we aan in Montevideo, de hoofdstad van Uruguay. Best een aardige stad, maar je hoeft het niet meteen in je top 10 voor stedentrips te zetten. Of in je top 20.

Buenos Aires moet daar zeker wel op. Wat een leuke stad! We hadden het er meteen al naar onze zin. Het allerleukste vonden wij toch wel La Boca, de kleurige en gezellige wijk. Buenos Aires is ook ideaal voor uitstapjes in de buurt. Tigre is mooi en een boottocht over de delta een echte aanrader. Ook moet je zeker met de ferry naar de overkant, naar Uruguay. Daar ligt het historische stadje Colonia del Sacramento. Daar kun je prima rondwandelen door de oude straatjes, langs de leuke huizen en bloeiende – denk ik dat het is – bougainville.

Vanuit Buenos Aires vlogen we naar Puerto Iguazú. Zelfde land, maar 1.300 kilometer verderop. Puerto Iguazú ligt op de grens met Paraguay en Brazilië, aan de rivier Paraná. Daar heb je een van de meest spectaculaire watervallen van de wereld, in dezelfde rij als de Niagara en de Victoria watervallen: de Iguazú Falls. We bezochten dit fenomeen van zowel de Argentijnse als de Braziliaanse kant. Beide kanten zijn prachtig. Aan de Argentijnse kant kom je dichter bij het water, maar aan de Braziliaanse kant heb je veel beter uitzicht. Als ik moet kiezen, kies ik dan ook de Braziliaanse kant. Je moet alleen niet kiezen: ga vooral naar beide kanten!

In de categorie “we zijn toch in de buurt” besloten we ook naar Paraguay te gaan. Klein landje, weinig spektakel en weinig grote bezienswaardigheden. We bezochten de bekendste, de Trinidad Ruïnes. We verbleven in Encarnación, wat een gezellige plaats is met een heus strandleven. Een bezoek aan de hoofdstad Asunción kregen we helaas niet ingepast in onze route. Volgens mij is die stad redelijk vergelijkbaar met Montevideo in Uruguay. Kun je verder met je leven als je nooit naar Paraguay bent geweest? Zeker wel. Maar als je toch in de buurt bent…

Zo zijn vijf weken dus voorbij gevlogen. En wat hebben we genoten! Hoewel de cruise iets korter had gemogen met al die zeedagen, was de gehele route perfect. Ik mag wel zeggen dat deze bijzondere reis een hoogtepunt was van alle reizen die we hebben gemaakt. Tot nu toe dan…

We hebben vijf nieuwe landen bezocht – ik tel Brazilië mee, omdat we zo’n moeite hebben gedaan om erin en eruit te komen. De teller staat nu op 80 landen van de 196 en op 6 continenten van de 7.

Facts & Figures 2023
Continent	Zuid-Amerika
Hoofdstad	Santiago
Grootte tov Nederland	18 x groter (756.102 km2)
Aantal inwoners	18 miljoen / 24,1 per km2
Beste reistijd	November t/m maart
Visum nodig?	Niet voor Nederlanders
Tijdsverschil met Nederland	4 uur vroeger
Munteenheid	Peso (CLP): 100 pesos = €0,11
Taal	Spaans
Facts & Figures 2023
Continent	Zuid-Amerika
Hoofdstad	Buenos Aires
Grootte tov Nederland	67 x groter (2.780.400 km2)
Aantal inwoners	45,5 miljoen / 16,4 per km2
Beste reistijd	Ligt eraan welk deel
Visum nodig?	Niet voor Nederlanders
Tijdsverschil met Nederland	4 uur vroeger
Munteenheid	Peso (ARS): is weinig waard…
Taal	Spaans
Facts & Figures 2023
Continent	Zuid-Amerika
Hoofdstad	Montevideo
Grootte tov Nederland	4,2 x groter (176.215 km2)
Aantal inwoners	3,4 miljoen / 19,2 per km2
Beste reistijd	December t/m februari
Visum nodig?	Niet voor Nederlanders
Tijdsverschil met Nederland	4 uur vroeger
Munteenheid	Peso (UYU): 10 pesos = €0,24
Taal	Spaans
Facts & Figures 2023
Continent	Zuid-Amerika
Hoofdstad	Asunción
Grootte tov Nederland	9,8 x groter (406.752 km2)
Aantal inwoners	7,1 miljoen / 17,7 per km2
Beste reistijd	Voor- en najaar
Visum nodig?	Niet voor Nederlanders
Tijdsverschil met Nederland	4 uur vroeger
Munteenheid	Guarani (PYG): 1.000 guarani = €0,13
Taal	Spaans
Facts & Figures 2023
Continent	Zuid-Amerika
Hoofdstad	Brasilia
Grootte tov Nederland	205 x groter (8.514.877 km2)
Aantal inwoners	211,7 miljoen / 24,9 per km2
Beste reistijd	Ligt eraan welk deel
Visum nodig?	Niet voor Nederlanders
Tijdsverschil met Nederland	4 uur vroeger
Munteenheid	Real (BRL): 1 real = €0,18
Taal	Spaans